Orta Çağ İslam Dünyasında Kitap ve Kütüphane
İsmail E. ErünsalKültür ve edebiyat tarihi alanında yaptığı çalışmalarla tanınan Prof. Dr. İsmail E. Erünsal kaleme aldığı Orta Çağ İslâm Dünyasında Kitap ve Kütüphâne adlı bu eserle, Orta Çağ İslâm dünyasında “kitab”ın tarihine yolculuk yapmamızı sağlıyor. Erünsal bu çalışmasında, Batı dillerindeki ve Arapça kaynaklardaki İslâm yazmaları literatürünü derlediği gibi 1000 yazma eseri de inceleyerek bizim için karanlık bir dünyanın kapılarını aralıyor.
İslâm kültürünün en önemli halkalarından birini oluşturan yazma kitap dünyasını her safhasıyla tanımamızı sağlayacak bu eser, kitabın ortaya çıkması için gerekli kâğıt, kamış, mürekkep gibi maddi şartların yanı sıra kitabın telif süreçlerindeki temel basamakları da dönemin kaynaklarından alınan birbirinden çarpıcı anekdotlarla anlatıyor.
Kitap aynı zamanda, medreselerdeki derslerde ya da camilerdeki halkalarda okutulan eserlerin mukabele, semâ‘, kıraât gibi nihai hallerini alma süreçlerinin yanı sıra imlâ, icâzet, münâvele, vicâde, mükâtebe gibi teknik terimlerle birlikte tenkidli metin neşrinin inceliklerini öğrenmemizi sağlıyor. Kitap üretim süreçlerinin yürütücüsü olan hoca-talebe, müellif-müstemlî, verrâk-müstensih gibi bu dünyanın gizemli figürlerini görünür kılıyor. Kitapların üzerindeki vakıf, temellük, ferağ ve istinsah kayıtları üzerinden kitaplara dair bilinmeyen bir dünyada nasıl yolculuk yapılabileceğinin anahtarlarını sunuyor. İlmin merkezi olmaları hasebiyle kütüphaneler, medreseler ve kitap çarşıları sayesinde yazma kitaplara ev sahipliği yapan Şam, Kahire, Bağdat, Buhara, Semerkant, Kûfe, Bursa ve Mekke gibi İslâm coğrafyasının merkezlerini hatırlatıyor…
664 sayfa
Yazar Hakkında
İsmail E. ErünsalYazar · 8 kitap
1 Mart 1945′de Erzincan’ın Kemaliye ilçesinde doğdu. İstanbul Yüksek İslâm Enstitüsünü 1968′de, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünü 1969 yılında bitirdi.
İstanbul’da çeşitli kolej ve liselerde edebiyat öğretmenliği yaptı. Meydan Yayınevinin yayımladığı Meydan Larousse: Büyük Lugat ve Ansiklopedi ‘sinin Yayın Kurulunda çalıştı. 1974 yılında doktora eğitimi için İngiltere’ye gitti. Edinburgh Üniversitesi’nde J.R.Walsh’ın danışmanlığında Tâcî-zâde Cafer Çelebi Dîvânı 1 üzerine hazırladığı tezini 1977 yılında tamamladı.
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Kütüphanecilik Bölümü’nde 1977′de Yrd. Doç. Dr. olarak başladığı öğretim üyeliğini 1990 yılına kadar sürdürdü. 1982 yılında Doçent, 1988′de Profesör oldu. 1990-2006 yılları arasında Marmara Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Arşivcilik Bölümü Başkanlığını yürüttü. 1992-2000 yılları arasında aynı Üniversitenin Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü’nde, 1997-2010 tarihleri arasında da Marmara Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi’nde yönetim kurulu üyeliği yaptı.
-1995 yıllarında Türk Dil Kurumu Bilim Kurulu üyeliği, 1992-1994 yıllarında Başbakanlık Osmanlı Arşivleri Danışma Kurulu üyeliğinde bulunmuştur. 1988 yılından itibaren de Turkish Studies Association’ın üyesidir. 1995′de Türk Tarih Kurumu Bilim Kurulu üyesi olan İsmail E. Erünsal 1991 yılında Türk Tarih Kurumu ödülüne, 2011 yılında da Türk kültürü alanındaki araştırma ve yayınları nedeniyle Elginkan Vakfı Türk Kültürü Araştırma Ödülüne layık görülmüştür.
1983 yılında İstanbul’da kurulan TDV İslâm Ansiklopedisi Genel Müdürlüğü bünyesinde bugüne kadar 42 cildi yayımlanmış olan TDV İslâm Ansiklopedisi ‘nin te’lif ve redaksiyon çalışmalarına katkıda bulunmuştur. Halen ansiklopediyi yayımlayan TDV İslâm Araştırmaları Merkezi’nin yönetim kurulu üyesi olup İSAM Kütüphanesi’nin de ilmi danışmanlığını yapmaktadır. İSAM’da Sosyal Bilimler alanlarında çalışacak araştırmacıların yararlanabilecekleri 20.000 konu başlığına sahip bir Dokümantasyon Merkezi’nin kurulmasına öncülük etmiştir. Ayrıca Türkiye Üniversitelerinde İlâhiyat sahasında yapılan doktora ve yüksek lisans tezlerinin bibliyografik kontrolünü sağlamak amacıyla veritabanı oluşturulmasını ve 10.000 dolayında tezin bibliyografik künyeleri tespit edilerek kataloğunun hazırlanmasını sağlamıştır. Osmanlı İmparatorluğunun çeşitli bölgelerinde tutulmuş kadı sicillerinin mikrofilm ve dijital kopyalarının İSAM Kütüphanesine kazandırılması için teşebbüste bulunmuş ve bu çalışmalar sonucunda yaklaşık 20.000 dolayında sicil İSAM arşivine intikal etmiştir. TDV İslâm Araştırmaları Merkezi (İSAM) tarafından yayımlanan hakemli iki akademik dergi olan İslâm Araştırmaları Dergisi ve Osmanlı Araştırmaları Dergisi ‘nin Yayın Kurulu üyesidir. Ayrıca Türk Hukuk Tarihi Araştırmaları Dergisi ‘nin Yayın Kurulu üyesi olup makaleleri Osmanlı Araştırmaları , Libri , Wiener Zeitschrift für die Kunde des Morgenlandes , Türkiyat Mecmuası , İÜ Tarih Enstitüsü Dergisi , Journal of Turkish Studies , Erdem , İÜEF Kütüphanecilik Dergisi , Türklük Araştırmaları Dergisi , Güney-Doğu Avrupa Araştırmaları Dergisi , Arşiv Araştırmaları Dergisi gibi dergilerde yayımlanmıştır.2 Halen İstanbul 29 Mayıs Üniversitesitesi ile İSAM’da görev yapan İ. E. Erünsal, Eski Türk Edebiyatı, Kültür Tarihi, Kütüphanecilik ve Arşivcilik sahalarında ilmi çalışmalarına devam etmektedir.
