Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur

(XVI. - XVIII. Yüzyıllar)

Osmanlı Devlet Teşkilatında Defterhane-i Amire

Erhan Afyoncu
10/10
3 Kişi
5
Okunma
4
Beğeni
361
Görüntülenme
rikâb-ı hümâyun ağaları, mütekāid rikâb-ı hümâyun ağaları, mütekāid enderun ağaları, dergâh-ı âlî müteferrikaları, ahkâm-ı mâliyye kâtipleri, hazîne-i âmire kâtipleri, defter-i hâkānî kâtipleri, dîvân-ı hümâyun kâtipleri, hazîne-i âmire şâkirdleri, ehl-i hiref ağaları, hassa mimarları, hassa peykleri, mütekāid hassa peykleri, hassa hekimleri, hassa müezzinleri, bîrun hazinedarları, çaşnigîrler, mütekāid çaşnigîrler, dergâh-ı âlî çavuşları, mütekāid dergâh-ı âlî çavuşları, bâzdârân-ı enderun şâkirdleri, şâhinciyân-ı enderun şâkirdleri, hassa avcıları, yahudi hekimleri ve darphâne-i âmire sikkezenleri maaş alırdı. Bu gruplar zamana göre değişmiş ve bir kısmı müşâherehorân kaleminden maaş almamaya başlamıştır. Meselâ defterhâne kâtipleri küçük rûznâmçe kaleminden 1648-1729 yılları arasında maaş almıştır (Afyoncu, s. 111). Bunların dışında çeşitli devlet görevlerinde çalışan, ancak çalıştıkları büroların kadrolarının dolu olması yüzünden maaş alamayan memurlara da buradan ödeme yapılıyordu. Bunların içerisinde hazine kâtipleri, dîvân-ı hümâyun kâtipleri, defter-i hâkānî kâtipleri, hazine şâkirdleri ve mâzul bürokrat ve memurlar bulunuyordu. Ayrıca fiilî olarak görev yapan veya mâzul çeşitli devlet görevlileriyle ulemâ ve şeyhlerin oğulları, kızları ve eşlerinden de bu grup içerisinde maaş alanlara rastlanmaktadır (BA, MAD, nr. 5965, s. 37-40). Müşâherehorânın sayısı 1079-1080 (1669-1670) yılına ait bütçede 2004 kişi olarak görünür. Müteferrikalar 813, dergâh-ı âlî çavuşları 686 kişiyle en kalabalık iki cemaati oluşturmaktadır (Barkan, Osmanlı Devleti’nin Sosyal ve Ekonomik Tarihi, II, 763-765). Mısır gibi eyaletlerde maaş alanlar için de müşâherehorân tabiri kullanılırdı. Cemâat-i müşâherehorânın maaşları günlük olarak hesaplanır ve üç ayda bir ödeme yapılırdı. Maaşlar çalışanların kıdemlerine veya gösterdikleri yararlıklara göre değişirdi. Maaş sahiplerinden birinin ölümü veya başka vazifeye tayini üzerine ulûfesinin bir kısmı yerine tayin edilen kimse varsa ona verilir, artan miktar da hazineye kalırdı. Eğer tayin edilen yoksa mahlûl maaş zam bekleyen birkaç kişi arasında paylaştırılırdı.
Yazar:
Erhan Afyoncu
Erhan Afyoncu
Tahmini Okuma Süresi: 5 sa. 23 dk.Sayfa Sayısı: 190Basım Tarihi: Ocak 2014Yayınevi: Türk Tarih Kurumu
ISBN: 9789751626653Ülke: TürkiyeDil: TürkçeFormat: Karton kapak

Yorumlar ve İncelemeler

Tümünü Gör
Henüz kayıt yok
Reklam
100 öğeden 1 ile 10 arasındakiler gösteriliyor.