Osmanlı'nın benzeri koşullardaki tüm imparatorluk deneyimleriyle (Roma, Bizans, Pers, Emevi, Abbasi, Selçuklu) benzerlikleri farklılıklarından çok daha baskındır. Bu bağlamda Roma'dan nasıl farklı yanları varsa, aynı şekilde Selçuklulardan da vardır.
Osmanlı bir aşiret devleti değil farklı aşiret ve inanç kökenlerinden gelen gazilerin/alplerin, göçebelerin, dervişlerin, ahilerin ve bir de Rumların oluşturduğu, giderek hanedanlığa dönüşmüş bir devlettir.
Osmanlının ilk düşmanları Bizans'ın komşu tekfurları ve Müslüman Türkmen karesi beyliğidir. Üstelik bu iki kesime saldırırken Osmanlının ordusunda Hristiyanlar ve Hristiyan komutanlar vardır. Bizans asılzadeleriyle peş peşe evlilikler yoluyla akrabalıklar kurulmaktadır.