İnsan, Mekan ve Beşerî Münasebetler

Osmanlı Şehri

Mehmet Karagöz

Osmanlı Şehri Quotes

You can find Osmanlı Şehri quotes, Osmanlı Şehri book quotes, the most impressive sentences and paragraphs on 1000Kitap.
Bugün insanının teknolojinin kölesi, idari ve mali güçlerin kötü aleti olduğu yakın zamanlar bir tarafa bırakılırsa insanoğlu yaratıldığı günden itibaren bir parçası olduğu tabiarı kendi yaratılış maksadına uygun olarak düzenlemeyi Şuurlu bir varlık” olarak esas almıştır. Nitekim şehirli ve medeni olmak insanın hayatını kolaylaştıran vasıtaları değiştirmek ve geliştirmek değil, insanı belli bir aşamaya ulaştıran iç durum, ruhi bir meseledir.” İnsan faaliyetleri; ilim ve irfanla “kıymet” derecesine ulaşacağı için yolculuğu “enfüsi” ve “afaki” olarak yürümek hâli üzere olmalıdır.
Mahalle ahalisinin gözünde bir kişinin güvenilir olup olmadığının tespitinde değişik ölçüler söz konusuydu. Meselâ, bir kimsenin beş vakir namaz için camiye sürekli gitmesi mahalleli için komşularının katında kendisinin tanınır ve güvenilirliğinin bir ölçüsüydü. Bununla ilgili sicillere yansıyan örnekler çoktur. Mahallelerde ihraç için gerekçe gösterilen ve kendisine isnat edilen suçlar arasında; fısk, fesat ehli olma, kötü sözler sarf etmenin yanı sıra târik-i salâr olması da bulunmaktaydı. Bu, kişinin hem dindar biri olarak biliniyor hem de bir dindara yakışmayacak sıfatları taşıyor olmasıdır. Mahallede suçlanan davalının lehinde veya aleyhinde tanıklık yapmak mümkündür. Mahallesinde iyi ya da kötü olarak tanınıyor olmak kişinin suçlu veya masum olduğunun kanıtlanmasında çok önemli işleve sahipti. Bu bakımdan mahalleli kişinin iyi halinin ve kötü halinin esas bilgisi olmaktaydı. Belgelerde, kötü hale gerekçe teşkil eden suçlamalar arasında kendi halınde olmama, kotü sozlü, birlikte olunması yasak olan kişilerle duşup kalkma, fitne ve fesad ehli olma, huysuz, geçimsiz, kanun dışı davranışlar üzere olma, alkollü,içki tüketme, kendi nefsi arzularına tabi olma, aile fertlerine karşi kötü davranma vb. husular yer almaktadır.
Sayfa 153Kitabı okudu
Reklam
"Türk-Osmanlı şehirleri, kadim Türk/Asya şehirlerinde olduğu gibi genellikle yamaçlarda kurulmuştu. Böylelikle hem ovalara hâkim bir mevkide hem de dağlara yakın yerde bulunuyordu."
Sayfa 88 - Timaş YayınlarıKitabı okudu
Dinin kültür/medeniyet değerleri üzerinde etkili olduğu bilinen bir gerçektir. Semavi dinlere inanan toplumlarda Yaratıcı-yaratılmış ilişkisi bağlayıcı kurallar üzerinden inanca dönüşürler. Semavi dinlerdeki tasvir yasağı böyle bir inançla ilgilidir. Tasvir yasağı Osmanlı sanatkârı için de geçerlidir. Osmanlı sanatkârı, tevhid ilkesine bağlı kalmak şartıyla dış dünyanın benzerini yapmak gibi kendisini akıl ve ruhi anlamda bağlı kalmak yerine, görünenlerin ardından görünmeyeni arama gayretiyle, ihtiyacı olan ilacı mistik/sufi dünyasının verdiği değerlerden bulmuştur. Görünen dünyanın nesneleri olarak, “esyanın sadeleştirilerek bir çeşit geometriye dönüştürülmesi" temin edilerek yasaktan kurtulma yollarını bulmuştur. Yaratılanlar üzerinden, Yaratıcı ya saygısını göstermenin yolunu mistik anlayışla bulmuş ve yaratılanların derinliklerinden keşfettiğini taklit ederken “misal* üzerinden yolculuk yapmayı sürdürmüştür. İnsana “Yaratıcı:” olmak vasfı yerine “resmetme” keyfiyetiyle sınırlar çizerek imar ve inşada yaratılmışları taklitte dâhi meşruiyete kavuşmuştur. Neticede, Osmanlı şehrinde, şehir mekânlarına akseden Osmanlı zevki, onun mistik boyutu idrak edilmeden, daha doğrusu aynı deneyim bizzat yaşanmadan gereği gibi anlaşılamaz.“
"İstisnasız bütün Türk-Osmanlı şehirleri, su kültürünün çok yüksek olduğu merkezlerdi. Her şehrin mimari özellikleri arasında çeşmeler, sebiller, sarnıçlar, bentler, kemerler ve kuyular çok önem taşıyordu."
Sayfa 92 - Timaş YayınlarıKitabı okudu
Bütün şehirler gibi İslam şehirleri de "..yalnızca mimari bir yapı ya da geçmişten kalan anıtların mirası olarak kabul edilemezler. Belirli bir değer sistemini sergilerler ve Müslümanlar için güçlü bir kültürel kimlik faktörüdürler. Bu yüzden İslami şehirlerin müze kentler gibi değil, yaşayan cemaatler olarak korunması ve rehabilitasyonu ile ilgili problemler insani, toplumsal ve kültürel kaygılardan ayrı tutulamaz”9
Reklam
17 öğeden 11 ile 17 arasındakiler gösteriliyor.