Osmanlı Toplumunda Aile
İlber OrtaylıEn Beğenilen Osmanlı Toplumunda Aile Gönderileri
En Beğenilen Osmanlı Toplumunda Aile kitaplarını, en beğenilen Osmanlı Toplumunda Aile sözleri ve alıntılarını, en beğenilen Osmanlı Toplumunda Aile yazarlarını, en beğenilen Osmanlı Toplumunda Aile yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Müslüman Osmanlı ailesinin çok zevceli bir düzene dayanlığı yaygın bir mütearifedir. Fakat yanlıştır. Osmanlı cemiyetinde polygamie denen çok zevceli evlilik ne gayriahlaki ne de gayrikanuni bir durumdur ama hoş karşılanmaz.Gelir grupları ve toplumsal konumları yakın eşlerin kurduğu yuvada kuma getirilmesi mümkün değildir.”Gül üstüne gül koklamak” hemen hiçbir ailede tahammül edilebilen bir durum değildi.Çokeşlilik saygıyla karşılanan bir uygulama değildir ve mesela kuzey türkleri arasında yoktur. Rumelide de hemen hiç görülmez.Anadoluda da yaygın olduğunu kimse söylemeyemez. Dar bir zümreye has olgudur.
Meselâ Bosna ülkesinde 16. yüzyıl önemlidir (15. yüzyıl bize pek yazılı malzeme vermiyor). Bu ülke Osmanlılar dev-rinde Müslüman olmuştur. Eski düzenin kalıntıları, aile ve evlenme gelenekleri direnerek yaşayabilir veya aksine eskiye bir tepki olarak İslâm hukuku azamî bir dikkat ve kesinlikle uygulanabilir. Bu kıta 18. yüzyılda Avrupa ile yapılan ticaretle zenginleşmiştir. Bunun aile ve evlilik âdetleri üzerinde tesiri olabilir; o halde 18. asrın kayıtları da taranmalıdır. Kırım Hanlığı’nda İslâmiyet, esas olarak 13. yüzyılın ikinci yarısında yerleşmiştir. Evlilik geleneklerinde eski göçebe âdetler etkili olacaktır (meselâ dört kuşağa kadar akraba evlilikleri kabul edilmez ve nikâh kıyılmazdı.)
Osmanlı'da Çocuk Eğitimi
Hiç kuşkusuz Müslüman Osmanlı ailesinin çocuğunu gönderdiği mektebden başka, şeyhin elini öptürüp emanet ettiği bir kurum daha var ki, o da ailenin bağlı olduğu tarikatın dergâhıydı.
Sayfa 146 - Kronik kitapKitabı okuyor
Osmanoğulları ailesinin yaşadığı mekan olan Saray; hanedan azasının ilişkileri ve Harem-i Hümayun halkının, sultanların yaşam ve eğitimi, 19. yüzyılda büyük gelişme ve değişim geçirmekteydi.
Sayfa 63Kitabı okudu
19. Yüzyılda
Bu dönemin dedikoduları arasında, tahta verasetin büyük evlâda geçirilmesi keyfiyeti dolaştığından, tab'an asabî olan Veliahd Yusuf İzzeddin Efendi bir keresinde Şeyhülislâm Esad Efendi'ye, "Şer'an veliahdın hukuku nedir?" diye sormuş, "Şer'an veliahdlık yoktur ki hukuku olsun" cevabı verilince, veliahdın vehmi artmıştı.
Sayfa 66Kitabı okudu
Harem ne bir keyif ve zulüm yeridir, ne de cennet-i âlâ; Topkapı Sarayı ve Harem Osmanlı hükümdarlarının aile ocağıdır; kadın hizmetkârlarının yaşadığı ve eski çağdan kalma hadım zabitan âdetinin sürdüğü yer, ama onun kendi evidir. Orada doğar, sancağa çıkmak âdeti kalktıktan sonra eğitimi ve ömrü orada geçer; orada sünnet olur (Hırka-i Saadet'te) ve ölünce naaşı bile gasl ve kefenlenmek için oraya getirilirdi.
Sayfa 61Kitabı okudu