Tarihsel anakronizm bizi uzun yillar çok büyük yanilgilara düşürdü. Tıpkı eski dönem aile anlayışı, günümüz aile anlayışıyla benzerlik gösterse de büyük farkları görmek mümkün. Konya'da yaşayan bir ailenin adetleri inançları, değerleri karadenizde, ege de oturan aileyle farklılıklar göstermekte. Liman şehirlerde, ticaretin yoğun olduğu, servetin artığı yerlerde aile kurumu, taşradan daha farklı vizyona sahip oluyor. Nikah usulünde çoğu kez şer'i hükümlerin dışına çıkıldığı görülüyor. Bir yanılgıda buradan doğuyor Osmanlı şeriat devleti miydi değil miydi tartışmalarında halkın yasayişina bakılmadan hüküm veriliyor. Oysa bürokrasi ve halkta geçerli olan adet, gelenekler kimi zaman şeri hükümlerden daha önce geliyor.
