Pan
Knut Hamsun
Yorumlar ve İncelemeler
Şimdi buraya mükemmel olmayan bir inceleme yazacağım. Ama zaten ne mükemmeldir ki... Bu kitap da öyle. Mükemmel olmaması, onun en önemli özelliği bence... Bazı hikâyeler, anlatılar, söylenceler vardır; biri size onları aktardığında bir burukluk duyarsınız. Hüzün olamamış bir burukluk... "Hayır, bunun böyle olmaması lazım, bir yanlışlık var..." diyebilirsiniz. Hatta karşı çıkabilirsiniz. Ama içten içe de bilirsiniz ki; bütün bunlar zaten böyle anlatılmak istenmiştir. Güzelliği buradadır.
Yazarın 
Açlık kitabını okurken sıkılmıştım ama bittiğinde üzülmüştüm. Ayrıca o zaman da yukarıda anlattığım o "burukluğu" hissetmiştim. Bu kitapta da böyle oldu. Bir sonuca mı varmanız gerek; kitabı en iyi anlatan alıntıyı yorumlara ekleyeceğim. Ama benden söylemesi, bir sonuca varmamıza gerek yok...
Hayatın Sert Yüzüyle Tanıştım
Kitaba Knut Hamsun eseri olduğu için Açlık'la kıyaslayarak başlayanların hayal kırıklığına uğrayacaklarını belirterek başlamak isterim.
Pan, akıcı, keyifli ama derinlikli olmayan bir yaşam öyküsünü kon u alıyor.
Kırsalda bir yere teğmen olarak giden bir adamın döndükten sonra günlerini renklendirmek için görev süresinde yaşadıklarını kaleme alma denemesini takip ettiğimiz bir anı defteri gibi kitap. Oradaki insanlar, onların adet ve gelenekleri, yaşayış şekilleri ve onlarla yaşadığı insani ilişkilerin yanı sıra aşk, kıskançlık kısaca kadın erkek ilişkilerine yabani diyebileceğimiz bir boyut kazandıran tecrübelerini anlatıyor.
Kitap yazarın eserlerini bitirmek isteyenler için okunabilir.
Knut Hamsun 
Pan
Knut Hamsun'ın meşhur Açlık kitabını okumuştum. Diğer kitaplarını okuma isteğim çok sevdiğim yazar Sabahattin Ali'nin Knut Hamsun'a duyduğu sevgiyi öğrenmemle oluşmuştu ve diğer kitaplarını kesinlikle okumalıyım demiştim.
Bu eserde Hamsun, insan ve doğa ilişkisini bizlere en saf, en sade haliyle sunarken güzel, güçlü bir aşk hikayesiyle de ruhumuzu besler. Doğayla baş başa kalıp onun her halinin tadını çıkarma, kurulan mistik bağ insana huzur verir. Ormanın görüntüsü, bir hayvanın hareketi, ağaçlardan gelen o kokuyla huzur bulan bir kahramanın hikayesini anlatır. Sabahattin Ali, Hamsun için "Gürültüsüz, patırtısız ve tabiat kadar büyüktür. Kitaplarını okurken orada geniş, hudutsuz ve derin bir insan ruhundan başka bir şey aranmamalıdır.”, demiştir. Gerçekten kitap tam olarak böyledir.
