Paranın Tarihi
Catherine EagletonParanın Tarihi Quotes
You can find Paranın Tarihi quotes, Paranın Tarihi book quotes, the most impressive sentences and paragraphs on 1000Kitap.
Herodotos, Kroisos’un, tanrı Apollon’un ünlü kehanet merkezi
olan Yunan şehri Delphoi’nin yurttaşlarının her birisine, tanrının
nimetlerine şükran duygusuyla, uygun bir karşılık olarak iki altın
stater armağan gönderdiğinden söz etmektedir
Elektron sikkelerin bulunmuş oldukları yerlerden herhangi bir
kanıt elde edebilir miyiz? En ünlü keşif Ephesos’taki Artemis
Tapınağı kazıları sırasında yapılmıştır; burada tapınağın altında,
oraya dinsel bir adak olarak gömüldüğü varsayılan doksan üç
elektron parçası ile yedi damgalanmamış gümüş külçesi bulunmuş-
tur. Benzeri sikkeler muhtemelen Samos [Sisam] Adası’nda da
yapılmış ve komşu bölgelerde de (Hellespontos*, Karadeniz) aynı
parçalardan bulunmuşsa da, genel olarak bu parçaların üretiminin
Anadolu’nun batısıyla sınırlı olduğu söylenebilir. Bu yüzden üre-
tim ve kullanımlarının yerel anlamda oldukça sınırlı kaldığı görü-
lüyor, ki bu da çoğunlukla rasgele biçimlerde bulunmalarını açık-
layan bir olgudur:
Altın ve gümüş kaynaklarının mül-
kiyetine sahip bölgeler görünüşe göre zenginliğe ve çoğunlukla da
siyasi güce erişme ayrıcalığına sahiptiler. Anadolu’daki Lydia kral-
lığının durumu da buydu. Son kralı Kroisos (hükümranlığı, kral-
lığının M .Ö . 5 4 7 dolaylarında Persler tarafından istilasını takiben
sona ermiştir
Lydialılaruı dekrron sikkesi, M .Ö. 7. yüzyıl. İlk
sikkeler altın vc giimüş alaşımı olan elckrroııdan
basılmıştı, bu yüzden soluk san renkteydiler. tik
sikkelerin bir yüzünde bir ya da birkaç kaba incus
(çukur), öteki yüzünde de figürsel bir tasarım
bulunmaktaydı. Bu sikke üzerinde bir aslan başı ile
boynu yer almaktadır; solda ise bir kişi adı olan ve
muhtemelen sikkeyi çıkaran kişiye atıfta bulunan
Valvel yazısına ait bazı Lydia harfleri
görülebilmektedir.
Demek ki gümüşün kendisi eski Mezopotamya’da parasal bir
araç olarak yaygın biçimde kullanılmaktaydı.
Kuzey Mezopotamya’da (M .Ö. ikinci binyıl başla-
rında) Eşnunna kralının kanunlarına göre, bir adamın burnunu
ısırmanın cezası 1 mina gümüştü (yaklaşık yarım kilo), ki bu yük-
sek bir miktardır, çünkü surata atılan bir tokat bunun altıda biri
olan 10 şekel ile cezalandırılmaktadır.
Mezopotamya ve Mısır
O halde antik Mezopotamya ve M ısır’la başlayacak ve bu bölü-
mün sonunda, altın, gümüş ve bronz sikkelerin Akdeniz dünyası-
nın büyük bir bölümüyle Yakındoğu ve Hindistan’da en yaygın
para biçimi haline geldiği M .Ö . 250 civarındaki bir tarihsel nokta-
ya ulaşacağız. Sikkelerin ilk kez M .Ö . 7. yüzyıl sonlarında görül-
mesine karşın, değerli metallerin, özellikle de gümüşün para ola-
rak kullanılması geleneği bizi oldukça gerilere, Mezopotamya’da
M .Ö . 24. yüzyıla götürecek.
Avrupa, Ortadoğu ve
Güney Asya’da, ardından Batı sömürgeciliği aracılığıyla ve yeryü-
zünün her tarafında modern endüstriyel toplumların yükselişiyle
tüm dünyada devam etmiştir. Bununla birlikte, paranın tarihinde
hâkim bir gelenek gibi gözüken bu ilk kayıtları, paranın kökenle-
riyle karıştırmamamız gerekir.
Paranın tarihinde, kabaca değerli metallerin para niyetine kul-
lanılması biçiminde tanımlanan oldukça önemli aşamalardan biri-
sine ilişkin ilk yazılı kayıtların izine, M .Ö . üçüncü binyılda
Mezopotamya ve Mısır’da rastlanır.
Doğu Asya’da Bronz Paranın Gelişimi
L Evre: Sikke, M.S. 7. yüzyıl sonları ya da 6. yüzyıl başlarında, Zhou [Cou] haneda-
nından krallar tarafından icat edildiğinde, Çin birkaç bağımsız devletten oluşuyordu.
Zorluklarla geçen Savaşan Devletler döneminde (M .ö . 475-221), bütün devletler
bıçak ya da kürek, deniz salyangoz kabuğu taklidi ya da