Pratikte Antik Yunan Siyasi Düşüncesi
Paul CartledgeSözler ve Alıntılar
Atinalılar, 399 yılına gelindiğinde rahatsız edici derecede tipik, geleneksel Akdeniz köylüleri gibi -şüpheci, muhafazakar, batıl inançlı, mantıksız- davranıyordu. Hatta bu karikatürün sergilediğinden de fazlası çünkü 399'da Atinalılar artık kendilerini komşularına kötü kötü bakmakla sınırlamıyor, kendi vatandaşlarını da büyük idamlık suçlamalarla, mesela inançsızlık, mahkemeye veriyor ve infaz ediyordu. 400-399' da hepsi bir biçimde savaşın son yılları ve sonrasının korkunç olaylarıyla bağlantılı en az altı büyük halk mahkemesi olduğunu biliyoruz.
Sayfa 108Kitabı okudu
Polis, Tanrı, Yunanlar:
Yunan polis'i insanların olduğu kadar tanrıların da -ya da daha ziyade insan lardan önce tanrıların şehriydi. Polis'e yaraşır bir Yunanlı olmak dünya ekonomisinde yerini bilmek, değiştirilemez doğa gereği tanrısal olmadığını ve tanrısal evrenin aşağısında yer aldığını bilmekti. Yunan şehri, o tanrıları terk etmediği müddetçe tanrılar tarafından terk edilmeyecek, onların kesin güvencesi altında somut, yaşayan bir yapıydı. Bu yüzden, Yunanlıların din yerine "kullandıkları bir kelime" olmasa da ve genelde "tanrıların işleri" gibi (ta tôn theôn) bir deyiş kullansalar da, din her şeyle, her şey de dinle iç içe geçmişti. Din ya insan davranışını, her şeyden önce ritüel karakterini belirliyor (ya da buna neden oluyor) ya da esasen ya da salt dini olmayan davranışa dini bir boyut, biraradalık ya da en azından hava katıyordu. Mesela, Atina Meclisi'nin bir toplantısı domuz yavrusu kurban edilen bir ritüelle başlıyor, Pnyx tepesin deki toplantı mekanı törenler eşliğinde domuz kanıyla yıkanıyordu.
Sayfa 101Kitabı okudu
"Sınavsız bir yaşam yaşanmaya değmez, insan için yaşamaya değer bir hayat değildir" (Sokrates'in Savunması, 38A).
Sayfa 23Kitabı yarım bıraktı
Antik demokrasiler ile günümüz demokrasi farkı:
Atina'nın da içinde yer alacağı şekilde, bütün antik demokrasiler aşağıdaki altı temel şekilde bütün modern demokrasilerden ayrılır. (1) Onlarınki doğrudandı bizimki temsilidir.
(2) Antik demokraside demos (kitle, çoğunluk, fakir), gücü (kratos) kontrol edebiliyordu. (3) Antik demokraside ne teoride (anayasal ya da felsefi ) ne gerçek siyasi pratikte kuvcetler ayrılığı vardı. (4) Antik demokrasilerde ve hangi idari ya da ideolojik görüntüye sahip olursa olsun tüm Yunan poleis'inde vatandaşlık etkin biçimde katılımcı paylaşma bağlamında yorumlanır ve inşa edilirdi. (5) Demokratik Atinalıların da dahil olduğu -ve belki de özellikle Antik Yunanlılar elbette bir özel kamusal alan ayrımına sahipti ama korudukları ya da destekledikleri "haklar" insan ya da azınlık hakları değil, vatandaş/vatandaşlık haklarıydı. (6) Ve son olarak "bireyi" Devlet'ten (Hobbes sonrası anlamda var olmayan bir devlet) koruma gibi bir kaygı yoktu.
Her zaman istisnalar vardır.
İnsan
Eşit, sınıfsız, aşiretsiz ve ulussuz Korkudan, tapınmadan, mertebeden, üstündeki kraldan
azade.
Percy Bysshe Shelley, Prometheus Unbound, 1820
Sayfa 22Kitabı yarım bıraktı
#1
Bundan sonra, siyasi toplumun başlangıcını, sonunu ve sebeplerini bilmek için, ortadan kaldırılması gereken şey, siyaset araştırmaları olmalı.
Sayfa 12Kitabı yarım bıraktı