Prometheus
Carl KerenyiQuotes
Başkaldıran İnsan
Mythologos ve trajedi şairi, filozoflara göre çok daha cesur çıkmıştır. Var olan dünyanın değiştirilemez bir gerçeği olarak, insan varlığının isyan etmek zorunda kalacağı bir sınır olduğunu kabul etmiştir. İsyan - işte insan varlığına özgü bir azabın, adaletsizlik azabının kaynağı. İnsanoğlunun hayvanlarla ortak fiziksel acıları vardır. Bunların varoluş bakımından öneminden son trajedi Lyomenos'ta bahsedilmektedir. Fakat her ne kadar insanoğlu bir hayvan gibi eziyet çekse de, özel varoluş biçimi onun bir adaletsizlik hissi ile de acı çekmesini gerektirir. Keyif ve acıdaki varoluşları Zeus'un düzeniyle mükemmel bir uyum içinde olan hayvanlar böyle bir adaletsizlik duygusu hissetmezler.
Sayfa 99 - PinhanKitabı okudu
Absürt
Hayvanlar ateşsiz yaşamaktadır - hayvan varoluşunun doğası bunu gerektirir. Yani insan varoluşunu insani yapan Prometheus idi: insanlar savunmasız, acı çeken, hayvanlar gibi ölümlü fakat hayvanlar gibi itaatkar olmayan varlıklar olarak kaldılar. Özgür, fakat yine de cezalı ve zincire vurulmuş; Prometheus'un insanoğluna sunduğu varoluş biçimi budur.
Sayfa 100 - PinhanKitabı okudu
Corona
Aischylos -bize ulaşan metinlerinde- erkeklerin Prometheus'un şerefine ve onun prangalarının yerine çelenk takmaya başladıklarını aktarmaktadır. Bu nedenle çelenk takmak: Yunanvari bir insan varoluşuna katlanış anlamına gelmektedir. Prometheus için bir çelenk getirmeye gerek yoktu. Çelenkleri her yerde yetişen eğreltiotu yapraklarından ayıran, şekilleriydi: bükümlü olmaları. Yunancada buna korone deniyordu. Yunancadan alınmış olan Latince corona'nın anlamı ise "çelenk"tir.
Sayfa 134 - PinhanKitabı okudu
Bronislaw Malinowski
"İlkel bir toplumda var olduğu haliyle, yani yaşayan ilkel şekliyle mit, sadece anlatılan bir hikaye değil yaşanan bir gerçektir. Nitelik olarak günümüzde, örneğin bir romanda okuduğumuz kurgudan farklıdır, aslında yaşayan, ilkel çağlarda yaşandığına inanılan ve o günden beri dünyayı ve insanlığın kaderini etkileyen bir gerçektir. İnançlı bir Hristiyan için Kutsal Kitap'taki yaradılış hikayesi, cennetten kovulma ve Mesih'in çarmıha gerilerek kendini insanlığın kurtuluşuna adaması neyse, ilkeller için de mit odur. Bizim kutsal hikayemiz nasıl ayinlerimizle ve ahlak anlayışımızla yaşıyorsa ve inançlarımızı ve davranışlarımızı yönlendiriyorsa, ilkeller için mit de aynı şeyleri yapmaktadır."
Sayfa 14 - PinhanKitabı okudu
Hesiodos, Yunanlıların mitolojik dünya düşüncesini soyacağından yola çıkarak ifade edebilmişti.Onun Theogonia'sının bizim sorumuza cevabı şudur: Titanlar tanrıydılar; onlar ilk tanrılar, proteroi theoi idiler. Gaia yani Toprak (İlk Anne) onları ilk oğlu Uranüs’ten doğurmuştu. Onlar, tanrılar ve Cennetin çocukları olarak, iki kutuplu kozmolojinin ilahi (tanrısal) kutbuna ait idiler. Fakat neredeyse hepsi yerin altında, hiçbir kültün onlara ulaşamayacağı, toprağın en derin ağzında, Tartaros’un altında bir yere düşmüşlerdi. İleriyi düşünürcesine, sonlarının ne olacağının beklentisi içinde, İlyada destanı (XIV 279) ve Homerik Apollon ilahisi ile de uyumlu olarak, chthonioi, “yerin altındakiler” veya hypotartarioi “düzenbaz” gibi sıfatlar yakıştırılmasına tahammül etmişlerdi.
Sayfa 44 - Pinhan YayıncılıkKitabı okudu
Aischylos Argonauts üçlemesindeki özel bir trajediyi (Kabeiroi'yi) ezeli Lemnoslular'ın adalarına dönüşlerine ayırmıştır. Bu trajedi, şarapların varillerden taşarcasına özgürce aktığı ve Jason’in kahraman yandaşlarının sahnede zil zurna sarhoş olduğu Dionysus’ca bir taşkınlığa sahiptir. Sarhoş tanrılar ve kahramanlar... bizim için tasavvur bile edilemez; Yunan dramasında oldukça alışılmamış bir durumdur ve bu olayın garipliğine antik cağlarda bile dikkat çekilmiştir.
Sayfa 93 - Pinhan YayıncılıkKitabı okudu
Titanlardan oluşan bir koro; demirci dükkânının uzaktan yankılanan sesidir." “Şarkı söylüyor.” Ne şarkı söylüyor? Aşağıdaki bunun mükemmel bir şekilde yeniden yapılandırılmış haline benzemektedir: “Pirincin sesi taa uzaklara yayılıyor ve şarkı gibi çınlıyor.” Belli ki sahnede, ateşi getiren tarafından kurulmuş olan, ilkçağlara ait ilk demirci
Sayfa 84 - Pinhan YayıncılıkKitabı okudu