Bilim Ve Felsefesinin Ortasında

Rastlantı

Mehmed Ali Çalışkan
Evren, algoritmik metafizik tarafından temassız bir şekilde kuşatılmıştır.
Özgür bir irade için bir öz gereklidir ve ne yazık ki, modern bilimsel çerçevede insan dediğimiz bütünlük içinde eklektik biyolojik yapı vardır, bunun haricinde öz olarak işaret edebileceğimiz bir çekirdek yoktur.
Reklam
Yaratık(hayvan) bütün gözleriyle bakar açığa Yalnız bizim gözlerimiz, tersine dönmüşçesine onun özgürlük yolunu çevreleyen tuzaklar gibidir tıpkı Biz dışarıdakini ancak yaratığın(hayvan) yüzüne bakarak biliriz; çünkü biz çocuğu küçükken döndürür, geriye doğru baktırırız biçimler dünyasına ve çocuk görmez o derin açıklığı yaratığın yüzünde. .... Böyle hep yaradılışla yüz yüze, gördüğümüz ancak özgürün yansımasıdır karşımızda, bizce karartılmış. Ya da bir hayvan, bir susan, başını kaldırır, süzer de süzer bizi. Yazgı budur işte: karşı karşıya olmak, Başka bir şey değil, karşı karşıya hep.
Boltzmann'ın istatistiksel hesabı, Brownian Hareketi'nin istatistiksel modelinde olduğu gibi, molekuler seviyede parçacıkların düzensiz ve rastlantısal hareketine dayanıyordu.Her bir parçacığın bu rastlantisal hareketi, sistemin bütününü ele aldığımızda istatistiksel bir düzene dönüşüyordu.Parçacığın hareketine ilişkin fiziksel bir model yoktu, fiziksel çerçeve istatistik üzerinden üst yapıda ortaya çıkıyordu. Bu bakış açısına göre evrende düzen yoktur; örnek olarak bir odadaki oksijen molekulleri belirli bir düzenle odanın belirli bir yerinde toplanmazlar. Aksine düzensiz bir şekilde etrafa dağılırlar ve bu sayede odanın her yerinde neredeyse eşit miktarda bulunurlar.Böylelikle klasik fiziğin düzenden anladığı şeyi Boltzmann bizatihi düzensizlik olarak tanımlıyordu.
Sinema filmini izleyen bir kişi kendi zamanında sadece 1 saati süpürürken, filmin uzayı birkaç asrı süpürmüş olacaktır. Filmin gerçekliği açısından bizim zamanımız nasıl tanımsızsa, evreni dışardan kuşatan zaman da tanımsızdır.Söylediğimize benzer bir şekilde, klasik filozoflar da evreni yaratan bir Tanrı'yı zamandan bağımsız düşünmüşlerdir.
Kimse aklından özgürce bir sayı tutamaz, tuttuğu sayı tüm bu faktörlerin birlikte ürettiği bir sayıdır.
Reklam