Robert Owen işçi devrimi için savaşım veren biri değil. Ne var ki, iscileri koruyacağım diye giriştiği eylemler, onu kaçınılmaz olarak bir isci sınıf önderi durumuna getiriyor. 1800'de başlayan New Lanark deneyinde, işçi çocukları için tarihte ilk kez ana okullarını kuran o. Yine aynı dönemde, çalışamayacak duruma gelen işçilerin bir ücret alması gerektiğini savunan yine o. Bunalım sonucunda dört ay boyunca işsiz kalan New Lanark işçilerine ücretlerini olduğu gibi ödeyen yine o. 1819'da, kapitalizmin tarihinde ilk kez, İngiltere'de işçi çocukların sömürüsünü sınırlayan bir yasanın çıkarılmasında öncülük eden o. Yasayla, dokuz yaşından küçük çocukların işe alıması, on altı
yaşından küçüklerin de (bir buçuk saatlik yemek molası dahil) on üç buçuk saatten fazla çalıştırılması yasaklanıyor. (Bu yasa bize, o günlerde sömürünün hangi kıyıcılık düzeyinde bulunduğunu çok güzel
gösteriyor.) 1834'te, Ingiltere tarihinde ilk kez bütün isci sendikaları tek bir ulusal bitlik çatısı altında toplandığında, başlarında yine Robert Owen var. Böyle işler yapan bir adam. işçi simtinin belleğinden nasıl silinebilir?