7.9
118 Kişi
347
Okunma
94
Beğeni
5,7bin
Gösterim
80 sayfa ·
Tahmini okuma süresi: 2 sa. 16 dk.
Basım
Türkçe · Türkiye · Yapı Kredi Yayınları · Şubat 2019 · Karton kapak · 9789753637691
Orijinal adı
Faut-il Bruler Sade?
Diğer baskılar
"Kızgın, karşı konmaz, öfkeyle dolu, her şeyde aşırı, töreler konusunda görülmedik bir hayalleme sapışı taşıyan, bağnazlığa dek tanrısız... Bir iki lafla ben böyleyim işte" diyor, sadizm terimine adını veren Marquis de Sade. imilerine göre, insan biçimine bürünmüş bir mutlak kötülük, kimilerine göreyse bir özgürlük savunucusu... İlk lanetli yazar... işiliği kadar, hayat serüveni de yer yer karanlıkta kalan Sade'ın rezaletler, skandallar ve hapishane yılları ile dolu hayatını, kurmaya çalıştığı, yüksek sesle savunduğu sistemini inceliyor Simone de Beauvoir. Sade'ı Yakmalı mı?" kitabında sadece Sade'la değil, belki kendi kendinize bile itiraf edemediğiniz taraflarınızla da yüz yüze geleceksiniz.
5 mağazanın 5 ürününün ortalama fiyatı: ₺9,72
Puan ve İncelemeler
7.9
10 üzerinden
118 Puan · 25 İnceleme
80 syf.
Çeviri harika. öncelikle bunu belirtip, geçtiğimiz gün ölüm yıldönümü olan Cemal Süreya'yı bir kez daha saygıyla anıyorum.
Yazar Simone De Beauvoir olunca derinlikli bir Marquis De Sade incelemesi bekliyordum ama pek umduğum gibi olmadı. Beauvoir de pek netleştirememiş Sade'ı kafasında. Kitap ağırlıklı olarak orta bir tavırla yazılmış. ''Kimilerine göre, insan biçimine bürünmüş bir mutlak kötülük, kimilerine göreyse bir özgürlük savunucusu... ilk lanetli yazar.'' gibi söylemleri oldukça fazla.
Peki kimdir, hangisidir Sade?
Sade, toplumcu-gerçekçi bir dünya perspektifine sahip, kitaplarında ise özellikle sınıflar arası ilişkileri cinsellik ve özellikle sadistçe kurgulanmış fantezi dünyası içerisinde işler. Oldukça derin bir imgelem gücüne sahip olan Sade, toplumun duyarsızlığı ve kayıtsızlığından duyduğu rahatsızlıktan ötürü büyük bir yıkıcı etkiye sahip dil edinmiştir kendisine. Okuyucunun bakış açısına bırakılmadan, Sade'ın çok net olduğunu gözümüz kapalı söyleyebiliriz. Bana göre Sade, toplum düşmanlığının yarattığı öfkesini tutkuyla sarmalayıp bunu edebiyatına yansıtmıştır. Daha geri planında büyük bir acı çektiğini söyleyebiliriz Sade'ın.
Sade'ı yakmalı mı?
Gerçekte hapsedilerek bi'nevi yakıldı Sade. Ancak bugün yaşatılıyor dillerde.
Beauvoir analizlerine dönecek olursam, kendisi de Sade'ın özellikle üzerinde durduğu ''erdem'' olgusu üzerinden yürümüş ve bu kavram arkasına saklanan dönemin (günümüz de dahil) insanının duruşundan rahatsız olan isimlerdendir. Çünkü, Sade analizlerinde hem titiz irdeleyişinden Sade'ı farklı anlatmak istemediğini, hem farklı düşünürlerin Sade ile ilgili fikirlerine, hem de oldukça yumuşak bir değerlendirme yapmasının ardında Sade'ı benimsediğini rahatlıkla görebiliyoruz.
Beauvoir'ün Sade'ı bizim değerlendirmemize bırakmış olması belki de en doğrusuydu. Çünkü kayıtsızdı insan, kendinden başka her şeye. Sade'ı insana bırakarak bir ateşin yakılmasını düşünüyor olabilirdi. Toplumcu fikirler ancak anlatılabildiği kadar toplumsallaştırır insanı.
Kitap oldukça güzel. Mutlaka alıp okuyun.
OKUYACAKLARIMA EKLE
187 syf.
·
2 günde
·
8/10 puan
Simone de Beauvoir, Varoluşçuluk temalarına edebi bir uyarlama getiren filozof ve yazarlar grubunun üyesi roman ve deneme yazarı olarak tanındı. Sorbonne'da felsefe eğitimi de aldı.
Kadın nedir sorusuna; 'kadın döl yatağından başka bir şey değildir' diye cevap verilen bir dönemin kadını olan Simone de Beauvoir, tüm yok sayılmalara inat, kadının varlığını ataerki toplumun yüzüne yüzüne vurdu. Öteki olarak görülen kadını, kendisinden başlayarak görünür kılmanın mücadelesini verdi.
Beauvoir, 9 Ocak 1908 yılında Paris’te dünyaya geldi. Gelenekselci bir aileye sahipti. Okuma yapmasına doğru düzgün izin verilmezken okudukları da hep sansürlendi. Bir taraftan toplumdaki kendi yerini sorgularken yaşadığı çağa meydan okudu, diğer taraftan da bu çağın kadınlarına seslendi. “Kadınlar, kendilerine dayatılandan kurtulup bir yerlere gelmeliydi mutlaka!”
Eğitim hayatı matematik ve yazın eğitimiyle başladı. Beauvoir, Sarbonne’da Felsefe eğitimi aldı ama Erkeğin tarihi ona hiçbir zaman filozof demedi. Düşünür kelimesi erkeğe ait görüldüğü için de o, hiçbir anlatıda bu şekilde yer almadı.
Simone de Beauvoir, varoluşçu felsefedeki ben-öteki ilişkisini, kadın-erkek ilişkisine uyarlamaya çalıştı. Bu noktada Varoluşçu Feminist teorinin üreticisi oldu, çalışmalarıyla da bu alanı oldukça genişletti. Kadının toplumdaki konumundan, yerinden şikayetçi olmasını haksız bulanlara ve bu halinin kendi suçu olduğunu düşünenlere de en güzel cevabı; “Kadını götürüp mutfağa ya da süslenme odasına kapatıyor, sonra da ufkunun darlığına şaşıyoruz; kanatlarını kesiyoruz, sonra uçamıyor diye yakınıyoruz” oldu.
Düşünür ile ilgili tüm yazılarda başından itibaren Sartre ile olan ilişkisi hep ön planda tutuldu. Beauvoir eserlerinin, alana katkı sağlayan çalışmalarının görmezden gelinip haksızlığa uğramaması adına bu ilişkiye sayfalarca yer vermek çok doğru değildir. Zira Simone de Beauvoir’ı Beauvor yapan Jean-Paul Sartre değil, Konuk Kız, Başkalarının Kanı, Bir Genç Kızın Anıları, Sade'ı Yakmalı mı? , Mandarinler gibi kaleme aldığı eserlerdir.
Sade'ı Yakmalı mı? ‘ya Marquis de Sade ’ın hayatına Simone de Beauvoir’ın gözü ile kısa bir bakış diyebiliriz. Kısaca bir bakalım isterseniz;
Fransız aristokrat ve felsefe yazarı olan Marquis de Sade, Erotik Edebiyat’ın önemli yazarlarındandır, genellikle sert pornografik yazılar yazmıştır. Bunlarda ahlakı, yasayı, dini ögeleri dikkate almadan aşırı özgürlüğü (hatta ahlaksızlığı) ve zevk almanın, haz duymanın her şeyin üstünde olduğunu savunmuştur. Yaşadığı çağ insanına ters gelen Sade’ın bu söylevleri, itirafları ya da ne derseniz deyin yazarın yaşamının 32 yılının farklı hapishanelerde ve akıl hastanesinde geçmesine sebep olmuştur. Yazılarının çoğunu tutuklu olduğu dönemde yazmış. “Sadizm” kavramı da adından türetilmiştir.
Sade kitaplarında kişiler arası ilişkilerde insanın insansal yanını bir kez yitirildiğinde, neler olabileceğinin bilgisini vermiş, eserlerinde ahlaksal eylemlerin belirleyicisi olarak etik değerleri değil de, içgüdüleri ya da “koşullu buyruklar”ı eylemlerin “ilkesi” yapılırsa neler olacağını anlatmış. Bu günümüze nazaran da ha kapalı olan toplumun, özellikle de aristokrat çevrelerinin “gizli”sinin ortaya dökülme korkusunu yaratmış, tepkilere sebep olmuştur.
Sade, Paris’te Condé Sarayında doğdu. Çocukluğunda Katolik rahip olan amcası de Sade’nin yanında eğitim gördü. Daha sonra Jesuit lycée (erkekler okulu)na gidip askeri eğitim aldı. Yedi yıl savaş alanlarında süvari sınıfının komutanı olarak görev aldı.
Sade’nin olaylı ve ahlaksız bir yaşam sürdüğü ve fahişelere olduğu kadar kadın ve erkek çalışanlarına da kötü muamelede bulunduğu söylenir, hatta karısın kız kardeşi ile de bir münasebeti olmuştur.
Sade’nin en önemli skandallarından biri Rose Keller adındaki bir kadını kendisine cinsel anlamda hizmet ettirmeye zorladığı 1768 yılı Paskalya Yortusu gününde meydana geldi. Kadını Arcueil’deki şatosunda zorla tutmakla, fiziksel ve cinsel yönden kötü muamele göstermekle suçlandı.
Birçok fahişe de onun kötü davranışlarından şikâyetçiydi ve polis tarafından gözaltına alındı, yaşanan olaylar hakkında detaylı raporlar tutuldu.
1772 yılında Marseille’de, uşağı Latour'u öldürücü olmayan, afrodizyak olarak kullanılan kurutulmuş kuduzböceği tozu ile zehirlemekten ve sodomi suçlarından yargılandı. Bu yıl içerisinde ölüm cezasına çarptırıldı. Firar etti.
1790’dan sonra özgürlüğüne kavuştuğu dönemde Sade birçok anonim eser yayımladı.
Eşini terk etmiş, altı yaşında bir çocuk annesi olan eski oyuncu Marie-Constance Quesnet ile tanıştı ve hayatının sonuna kadar Marie-Constance Quesnet ile yaşadı.
İhtilalden sonra kendini politikaya adadı, Cumhuriyeti destekledi ve kendini ‘Uygar Sade’ olarak tanımladı. Aristokratik geçmişine rağmen birçok resmi görev elde etmeyi de başardı.
Öldükten sonra yakılmayı ve küllerinin savrulmasını vasiyet etti ancak bunun yerine Charenton’da gömüldü. Daha sonra iskeleti frenolojik deneyler için mezarından çıkarıldı.
Oğlu geniş yarım kalmış, basılmamış bütün müsveddelerini toplayıp yaktı.
Bazen bir yazarın mirası yazarın kendisinden daha ilginç olabilir. Donatien Alphonse François, (Le Marquis de Sade), özellikle yetenekli bir yazar olarak tarihe geçmedi. Çoğu insan onu sadizmin 'mucidi', en büyük çapkın olarak hatırladı. Yaşamının önemli bir bölümünü çeşitli cezaevlerinde ve ilticalarda geçirdi. Sayısız roman, kısa öykü ve oyun yazdı. Çoğu yarı-felsefi sohbet ile uzun, ayrıntılı cinayet, tecavüz, işkence, küfür ve yardımcı profillerden oluştu. Mutlaka harika, hatta iyi bir edebiyat değillerdi, ama en azından çok özel bir 18. yüzyıl altkültürünün zihninde büyüleyici bir fikir verdiler.
Eserleri, çoğu ülkede yasaklandı. Hala küçük gruplar halinde dolaşsalar da yapıtları unutulmuş gibiydi. Bu 20. yüzyılın ortalarında değişti. Toplum daha açık hale geldi ve bazı ülkeler yasaklarını kaldırmaya karar verdi. Alınan bu kararlar iki farklı tepkiye yol açtı. Bir yandan, kitapların derhal tekrar yasaklanması gerektiğini savunanlar, öte yandan De Sade'yi savunup, toplum hakkındaki eşsiz görüşlerine hayran olanlar vardı.
Özellikle cinsellikle ilgilenen sayısız yazar ve sanatçı Sade’a hem hayranlık duydu hem de karşı çıktı.
• Pierre Klossowski 1947 yılında basılan eseri Komşum Sade’de Sade’ın felsefesini nihilizmin (hiççilik) öncüsü olduğunu söyledi,
• William E. Connolly’in Siyasi Teori ve Modernleşme’ adlı eserinde Sade’nin ‘Yatak Odası Felsefesini’ erdem ve neden kavramlarını toplumla bağdaştırma çabalarına karşı bir tartışma olarak gördü,
• Angela Carter, “Sade’nin Kadınları: ve Pornografi İdeolojisi” adlı eserinde feminist bir yorum yapar ve Sade’ı ahlaklı ve kadınlara önem yer veren bir pornografi yazarı olarak niteledi. Sansürlenmemesi gerektiğini savundu,
• Buna karşılık Andrea Dworkin Sade’ı ibret alınacak bir kadın avcısı olarak gördü ve pornografinin kadınlara şiddete yol açacağını iddia etti. “Pornografi: Kadınlara Sahip Olan Erkekler” adlı eserinin bir bölümünü Sade’yi incelemeye aldı.
• Savunuculardan biri Fransız filozof Simone de Beauvoir idi. Yazarın Sade'ı Yakmalı mı? denemesi ve diğer hemfikir yazarların birçok eseri 150 yıl boyunca Sade’nin yazılarındaki radikal felsefi özgürlük anlayışından ve varoluşçu felsefesinden izler taşıdı.
• Ayrıca Marquis de Sade destekçileri, onu Sigmund Freud ’un psikanalizine ana konu olan cinsellik ve şiddet dürtüsünün incelemesinde öncü olarak gördü, sürrealistler (gerçeküstücüler) onu ‘var olmuş en özgür ruh’ olarak değerlendirdi.
Konumuz olan eserde Simone de Beauvoir, Marquis de Sade 'ın eserlerini, hayatını kendi bakış açısı ile alıntılar üzerinde uzun uzun anlatmış. Gerek inceleme konusu olan yazarın eserlerinden, gerekse başka edebiyatçıların alıntıları üzerine fikir yürütmüş. De Sade'nin düşüncelerine ilişkin açıklamalarını doğrular ve net kanıtlar olmadan oldukça fazla varsayımlarda bulunarak bize aktarmıştır. 18. Yüzyıl’da ateizm, eşcinsellik ve ölüm cezası karşında toplumun tutumunu, sosyolojik açıdan bu konulardaki ilerlemeyi kaleme almış.
Simone de Beauvoir 'ın feminist bir yazar ve filozof olarak Sade’ı felsefi bir kahraman olarak çizmek ile ileri gittiğini düşünüyorum. Ama "kötü ve yasak olan daha çok merak uyandırır" sözünden yola çıkarak geçmişte olduğu gibi günümüzde de şiddete meyil göstermenin kitleler üzerindeki sosyolojik ve psikolojik etki-tepkisine dikkat çekmek istemiş, bunu da Sade'ın yaşam öyküsünü ve felsefesini kitabına konu yaparak örneklendirmiştir. (En azından böyle düşünmek istiyorum.)
Yukarıda da belirttiğim gibi sadist düşüncenin babası olarak kabul gören Marquis de Sade’ın acı vermekten hoşlanan kişiliği yanı sıra acı çekmekten zevk alan kişi olduğunu öğrenmek ve bunu kadınların birer doğum makinesi ve cinsel obje olmadığını savunan Beauvoir gibi bir düşünce insanının kaleminden okumak ilginç olabilir. Bir bakın…Keyifle.
Kaynakça:
felsefe.gen.tr/marquis-de-sade-kim...
sozcu.com.tr/2014/gunun-icinden/...
msxlabs.org/forum/felsefe-ww/12...
OKUYACAKLARIMA EKLE
80 syf.
·
9 günde
·
Beğendi
·
Puan vermedi
Kitabın adı keşke "Sade'ı Yaşatmalı mı?" olsaymış.
Beauvoir'ı çok severim. Bilen bilir.
Beauvoir gibi bir feministin gözünden Sade'ı okumak beni çok heyecanlandırır, Sade'ı bir güzel taşlar diye düşündüm ama tabi ki Beauvoir hanımefendiliğinden hiç ödün vermeden ince kalaylamalarla Sade'ı anlatmış.
Ben bir biyografi kitabı olarak değerlendirmedim. Ne var ki birçok Sade profesörü de dahil olmak üzere Sade'ın çocukluğuna dair çok az bilgi var elimizde. Beauvoir da bundan yakınmış kitabın başında. Sadece soylu ve yaramaz bir çocuk olduğunu biliyoruz.
Bitirme tezimi Sade üzerine yazmayı düşünmüştüm, ne mutlu bana bölüm başkanımız beni uyardı. Geçmiş senelerde üzerine araştırmak yapmak isteyen bir öğrencinin araştırmanın yarısında bıraktığını ve çok kısa bir sürede tezini başka bir konu üzerine yazmak zorunda kaldığını söyledi. Sanırım ben de tezimi yarım bırakıp kısa bir sürede yazmak zorunda kalırdım.
Beauvoir her ne kadar felsefeci olsa da Sade'ı kitapta soru cevap şeklinde işlemiş ve psikolojik yönünü ele almış. Sade'ın hayatından verdiği örneklerle insanın iç dünyasına derinlemesine bir inceleme yapıyor.
Fransızca kaynaklarda kitap bir biyografi olarak değil, bir deneme olarak nitelendirilmiş.
Sade ne kadar haz düşkünü bir adamsa, o derecede de menfaatçi. Cumhuriyet savunucusu ama soyluluğun ona verdiği lüks hayattan vazgeçemiyor. Devrim, darbe, yıkım, kıyım... Hepsini bir bir görüp yaşamış ve kendi düşüncesi ne olursa olsun hep kazanan tarafı tutmuş. Bu kitap dahil şimdiye kadar okuduğum tüm yazılarda Sade'ın aslında ne kadar şanslı bir adam olduğunu anladım. En basitinden 1789'da Bastill'in basımında, bunu birçok tutsak gibi fırsat görüp kaçmış, hapishaneden hapishaneye nakledilirken at arabasından atlayıp kaçmış. Sürgün edildiği yerler cennet gibi, şatodan şatoya atlıyor, kaçacağı zaman İtalya'ya sığınıyor, karısı yaptığı her şeye rağmen çoğu kez onu affediyor, "kaynanası" onu krala karşı savunuyor, sayısı yüzleri aşan sevgilileri oluyor; yani hayat çoğu kez onun istediği gibi ilerliyor. Giyotin cezalarından kıl payı sıyrılması cabası. Bir keresinde tecavüz ettiği hizmetçinin babası ona silah doğrulttuğunda vurulması şanssızlık sayılıyor.
Her şeye rağmen Sade'ın hayatının büyük bir kısmı tutsak olarak geçmiş. Hareketsizlikten vücudu deforme olmuş ve kilo almış. Şimdiki zamanda ulaştığımız görüntüleri oldukça zayıf, sanıyorum ki hayatının son döneminden kalma bu görüntüler, çünkü akıl hastanesine yatıp, oradaki sevgilisiyle mutlu mesut yaşarken kilo vermeyi başarıyor.
Ne var ki astım krizine girip, nefessiz kalarak hayatını kaybediyor. Kendisi de nefessiz kalarak ölmeyi tercih ederdi diye düşünüyorum ama şanssızlığı burada konuşuyor. Çünkü o astım yüzünden değil, seks sırasında aldığı zevkten nefessiz kalıp ölmeyi tercih ederdi.
Daha öncede yazdığım gibi kitabı felsefi ya da psikolojik açıdan değerlendirmek gerek. Sade'ın psikolojisinden yola çıkarak, içimizdeki sadisti nasıl bastırdığımızı, aslında "bir çimdiğin" hepimizin hoşuna gidebileceğini düşünebiliriz. O, zamanın tüm din baskılarına rağmen hayvandan geldiğimizi idrak etmiş ve hayvansı dürtülerimiz olduğunu, bunu bastırdığımızı birçok psikologdan önce ön görmüş biri. Beauvoir, Freud'dan da örnekler vermiş, kitabın en güzel yanı bu sanırım. Zaten Beauvoir'ın yazdığı bir kitabın kötü olduğunu düşünemiyorum. -Şimdilik-
Keyifli okumalar güzel kadınlar, ve bir takım adamlar.
OKUYACAKLARIMA EKLE
60 syf.
·
1 günde
Kitabı okumadan önce Marquis de Sade’in kitapları baştan sona okunmalı sanırım... Yoksa içinde benim de bulunduğum “bir şey oldu ama ne oldu?” isimli grubun arasına katılır, kitap bitince sadece “ee noldu şimdi?” dersiniz. Demeyin.
Sade’in bazı bakış açılarını ve düşüncelerini önceden birazcık bilmemden kaynaklı okurken de birazcık eşleştirme yaptığım noktalar oldu. Fakat kitaplarını okumadım, bilmiyorum, aslında tanımıyorum... işte bu yüzden çok yabancı kaldım. İstenmeyen misafir gibi hissettim kendimi :(
Simone de Beauvoir’in daha önce kitaplarını okudum ve çok büyük keyf almıştım. Bunda aynı durum olamadı.
OKUYACAKLARIMA EKLE
80 syf.
·
8 günde
·
7/10 puan
Sade'ı Yakmamalı!
Sade'ı Yakmalı mı?
Simone de Beauvoir benim önceden ismini duyup merak ettiğim bir yazardır. Yaşlılık üzerine bir kitabını görmüştüm ve birkaç yerde daha dikkatimi çekmişti. Marquis de Sade'ı ise Ataç'tan duyardım, Ataç, Fransız edebiyatıyla arası iyi olan bir yazardır bana göre, bunu söylememin nedeni sevgisini bilmemden çok eserlerinde çokluk bu edebiyatın ürünlerine ve yazarlarına atıflarda bulunmasındandır, bunun üzerine de artık Ataç Fransız edebiyatını ister sevsin ister sevmesin ilgisinden dolayı ben onun bu edebiyatla arasının iyi olduğunu söyleyebilirim. Sade'ı bu sene üniversitede öğretmenim olan Ceza Hukuku Doçenti Yusuf Yaşar'dan da duymam benim Sade'a olan merakımı artırdı. YKY mağazasında gezerken de belleğimde kendilerine yer edinmiş bu iki ismi bir arada görünce bu kitabı satın aldım.
Kitabın içeriğiyle ilgili bahislerime geçmeden genel olarak kitap hakkında düşündüklerimden bahsedeceğim ve birkaç şeye işaret edeceğim;
Ben daha önce ismi geçen iki yazarın eserlerini de okumamıştım, kitapta ise Beauvoir, doğal olarak Sade'ın eserlerine atıfla denemesini yazmış. Burada söylemek istediğim şey, daha önce Beauvoir okumadan anlatımının bana garip geldiğini farkettim, Sade'ı da okumadığım için eserlerine yapılan atıflar kafamda yerine oturmadı. Bunun için kitabın iki yazar için de başlangıç kitabı olamayacağını düşünüyorum.
Kitabın içeriğine gelirsem;
Zannedersem burada benim her zaman söylediğim bir şeyi tekrarlamam kitapta bahsedilen öğretilerle de örtüşür, ben kendi içimden çıkarak bir şeyi yorumlayamam en fazla kendimden bilebilirim diyerek kitabı anlatmaya başlayacağım. Sade'ı, bu kitaptan anladıklarım, Ataç ve Yusuf Yaşar'dan aklımda kalanlarla değerlendireceğim. Sade'da her şeyden önce öne çıkan iki şey, cinsellik ve suç. Bu ikisinin sentezinin öğretisini oluşturmaya çalışmış, hayatı boyunca, tabi ki bu çabanın uygulamaya geçtiği alanlarda devletin bol bol müdahalesi olmuş Sade'a ve cezalar çekmiş. Toplumdan dışlanmış ve ailesi bile onun eserlerine saygı duymamış, kitapta bahsediliyor, on ciltlik güncelerini öz oğlu ihbar ederek imhasını sağlamış.
Sade bana değerli göründü, bunun nedeni kendi hayatını bir deney gibi kullanıp toplumsal bir düzeni canlandırmaya tekil bir şekilde başlamasıdır. Kitabı okurken aklıma ütopyalar geldi, zamandan ve mekandan bağımsız düşsel ülkeler ki bunların örneklerini en saygın yazarlar, filozoflar ortaya koyar. Oysa benim kişisel yorumum Sade kalemiyle bir düşsel ülke kurmasa da bir ütopik toplum kafasında vardı ve kendisi o toplumda yaşıyor gibi davrandı. Bunu böyle söylememin nedeni hayatında önemli bir rolü olan ve yazılarında en çok işlediği konunun cinsellik ve suç olguları olması. Bir ütopyanın da devlet yönetiminden hariç en çok üzerinde durulan konuları bunlardır. Hatta savımı bir ileriye götürüp Sade'ın devlet konusunda da özgünlüğünün olduğunu öne süreceğim. İnsanların suç işlemesi ve bunun doğallığı Sade'da öyle bir düzenlenmiştir ki devlet zaten örtülü olarak belirmektedir, düzenleyici bir devlet değil insanlara karışmayan organize devlet. Bunu da kitaptaki bir yere atıfla biraz daha açıklayacağım; Sade'a göre çocuğu öldürülen bir babanın kan davası gütmesi olağan ama bir hakimin cezaya gitmesi yanlıştır bunun nedeni olarak kişisel sınırlar içinden çıkamayan insanı belirtmiş Sade. Yani kişisel sınırlar içinden çıkamayan bir iktidar, egemenlik devlete verilmediği için sadece insan katılımlı, bağlı devlet olacaktır, o devlet de Sade'ın kurduğu şiddet içeren cinsellik ve doğal görülen suçları engellemeye değil yaşatmaya yöneliktir, toplum da aynı şekilde...
Kitabın içeriği hakkında söylenecek şeyler genişletilebilir ama bahsetmek istediğim, daha çok önemsediğim başka bir nokta daha var. Sade ve daha bir çok filozof, yazar doğallıktan dem vururlar, kafalarında doğal yapılar kurgularlar, kendi isteklerine kılıf olarak doğanın sert yapısını gösterirler, doğadaki aşağılama olgusunun insanda yapay olarak kaldırıldığını oysa yaşatılması gerektiğini söylerler, bunu bir düşünür yapabilir. Bunları yapan bir insan adı üzerinde yazar, düşünür... daha bir çok ismi de var. Doğallıktan tamamen kopmuş, ki hatta insani vasıflarını yitirmiş bedenini sadece düşünü uğruna özgülemiş, kimi kısmı körelmiş, kimi kısmını kuramı gereğince iyi kullanmış bir yazar nasıl olup da temelini doğaya dayandırıyor. Yere eğilip toprak görmemiş insanlar nasıl oluyor da doğallıktan bahsediyorlar. Doğa içerisinde adaletsizlik, karmaşa, şiddet içerse de aynı vahşi dişler bazen bir yavruyu yaralamadan taşımaya da yarar. Kargalar hırsızdır ama tohum yayarlar daha bir sürü örnekle doğa sevgi de doludur... Ama hayatını şatosunda geçirmiş (isminde olan "de" den de anlaşılacağı üzere soylu olan birisi), cinsel açıdan tatmini bir türlü sağlayamamış, ayrıca şiddet ihtiyacını tatmin edememiş bir insan gelir size kendi beceriksizliklerini dünya olarak yansıtır. Sade'ı okuyacağım, dünyasını göreceğim sonra da köyümde oturup doğaya bakacağım, bir de ben yorumlayacağım doğanın sürekli aşağılama, şiddet, acı içerdiğini, ama benim yorumum şatomun içerisinde hizmetkarımla cinsel ilişkiye girip vücuduma zarar verdikten sonra camdan baktığım doğada olmayacak, güneşin ısıttığı bir kayadan uçsuz bucaksız bozkıra bakarak yorumlayacağım. Kuşların kanat çırptığı karıncaların yemek taşıdığı, başakların rüzgara karşı sallandığı, toprağın umut koktuğu doğadan olacak...
OKUYACAKLARIMA EKLE
80 syf.
·
3 günde
·
Beğendi
·
9/10 puan
Saf kötülük
Sade en parlak sanat başarılarını parodilerle elde etmiştir.Kara roman akımının öncüsü olan Sade, inanılmazı,düşcül olanı anlatırken fazla akılcı kalmamaktadır.Ondaki epik sertliğe mi,eğleni havasına mı hayran olmam gerektiğini kestiremiyorum diyor Simone De Beauvoir.
Sade'da;en ciddi olduğu anlar soytarı olduğu anlardır,en özden olduğu durumlar kötü niyetin belirgin olduğu durumlardır.Çok kez aşırılıklar onda ince,katıksız gerçeklere dönüşür.
Kadınlara duyduğu nefret annesinden mi geliyor?Yoksa kadını kendisinin bir tamamlayıcısı olarak değil de bir yedeği, bir kopyası olarak gördüğü ve ondan hiç bir şey anlamadığını sandığı için mi bu nefreti besliyor?
Bir deneme okuyoruz bu kitapta;yazar Sade'ın çokça "Yatak Odasından Felsefe" ve diğer yapıtları üzerinden tahlillerini Simone De Beauvoir tarafsız bir şekilde "Sadomazoşist" tabiriyle Sade'ın ruh tahlillerini bize anlatıyor.Bana soracak olursanız çocukluğundan itibaren bastırılmış karakterlerin gelecekte ne kadar güçlü çığlıklar ve kötülüğün açığa çıkmasına sebep olduğu apaçık bir şekilde ifade ediliyor.Saf kötülük o kadar güçlü ki onu yenebilmek o kişi ve yaşamına dokunan insanlar için yenmesi olanaksız. #iyikitapkurtlamalar
OKUYACAKLARIMA EKLE
80 syf.
Simon De Beauvoir Sade'ı Yaktı MI ?
Ben hayatımda ilk defa Simone de Beauvoir'i okuyorum.Uzun zamandır okumak istediğim yazarlar arasında önde gelen isimlerdendi.Hakkında da az biraz bilgim vardı.Başat olarak kendisi feminizmin önde gelen simalarındandı ve Jean Paul Sartre ile kalıplara sığmayan bir ilişkileri vardı. Feminizmin kadınların cinsel özgürleşmesiyle olacağını söylüyordu.Bildiklerim ne yazık ki bunlarla sınırlıydı ve doğruluğundan emin değildim.
Marques de Sade'ı ise daha önce hiç duymamıştım.Sonradan araştırdığıma göre kendisi sert erotik eserler yazıyordu. Simone de Beauvoir'in dediğine göre ise bu eserleri kadınlara karşı işkence boyutuna varan bir cinsellik içeriyordu.Ve hiçbir devirde kabul görmeyecek laflar ediyor,suçu ve suçluluğu savunuyordu.Daha kötüsü ise çoğu zaman işine geldiği gibi davranıyor,düşüncelerinde bile iki yüzlülük ediyordu.Bu benim gibi her şeyin idealini düşünen,insanların içinde saf kötülük olmadığını benimseyen biri için çok yanlıştı.Fakat ben burada Sade'ı eleştirecek değilim.Çünkü hakkında ona tüm açılarıyla eğilen bir kitap okusam da bunu kendi yazdıklarını okumadığım için bilemem.Zaten ölü birini de yakmaya karar verecek ona yargıçlık yapacak kişi ben değilim.Zaten yargıcı olsaydım da yargıya inanmayan birinin(anlatıldığına göre) cezalandırılması hiçbir anlam ifade etmiyor olmalıydı.
Ben burada konuşan kişiye Simone de Beauvoir'e eğilmek istiyorum.Çünkü neden böyle bir kitap yazmış sahiden merak konusu.Ve asıl ulaştığı sonuç tepeden ve sığ biçimde bakıldığında-yani benim bakabileceğim gibi-onun feminist ideolojisine hiç uygun değildi. Simone de Beauvoir neden bu adamın yakılmaması gerektiğini düşünmüş,niçin onu incelemişti?Bu sorular hep kafamda döndü durdu.
Simone de Beauvoir,Sade'a daha çok içinde bulunduğu felsefi akımın penceresinden ,varoluşculuktan bakıyor ve bireye bireyin özgürleşmesine bu fikirlerinin ne katkı sunacağını belirlemeye çalışıyor gibiydi.Kimi yönlerini eleştiriyor bir çoğunu mantıklı bularak ona hak veriyordu.
Sorumun cevabını ise kendimdeki tüm kalıpları yıkmakla buldum.İyilik ve kötülük kalıpları güç ve güçsüzlük kalıpları Çin felsefesinde ying ve yang denen Star Wars da dahi vurgulanan bu güçle iç içe geçmiş kavramlar...Ve hepimizin bunlara koyduğu kesin sınırlar iyilik şöyledir,kötülük böyledir diye ahkam kesmelerimiz ve topluma yaranmaya çalışmalarımız ne boşmuş meğer! İnsan çoğu kez iyilik yaparak kötülük yapar,hak vererek aşağılarmış. Simone de Beauvoir Sade'ı aslında kendi silahıyla vurmuş ya da belki ona vurulmuş.Ona hak vererek ancak bireyliğin böyle gerçekleşeceğini söyleyerek,ona katılarak aslında geçiştiriyor savuşturuyor onu sanki.Çünkü Sade her zaman suçlu olmak istemişti.Ancak suçulukla özgürlüğü paydaştırmıştı. Simone de Beauvoir ise onun aslında bir suçlu bile olmadığını söylerek yani onu aklayarak onu tutsak ediyor.Adalet de yargı da çoğu zaman bunu yapar aklayarak insanları tutsak eder.Ama çoğu zaman hapse atıp mahkum ettiğinde özellikle fikirleri olan mahkumlar düşünceleri ve seslerini en yükseğe yani geleceğe aktarabilir.Çünkü içten içe her zaman acı çekenler sevilir.Sade da şehvet ve acıyı öyle bitişik görür zaten.
Sözlerimi Simonde de Beauvoir'in Sade hakkında söylediği bir cümle ile bitirmek isterim ^Sözde özgür insanların düşman dünyasında öyle mutsuzdur ki cezaevinin güvenlikli ve yalnızlıklı havasını niçin seçmediği üstünde düşünülebilir^.
Bu cümlenin aslında Sade'ın hapishanede yatıp,cezasını çekip aklanmak istemediğine kanıt olabilir benim tüm düşüncelerimin çelişkili ve mantıksız olduğuna da işte hayat da böyledir kötü ve iyi arasında belirsizlik olduğu kadar doğru ve yanlış arasında da belirsizlik vardır.
OKUYACAKLARIMA EKLE
© 2021 · 1000Kitap Web Uygulaması