Saf Aklın Sınırları Dahilinde Din
Immanuel KantSözler ve Alıntılar
İnsan Doğasındaki Özgün İyilik Eğilimi (Yatkınlık-Prodisposition) Üzerine
Bu eğilimi işlev bakımından, insanın sabit karakteri ve yazgısı içindeki unsurlar olarak üç bölüme ayırmak yerinde olacaktır:
1- insanın yaşayan bir varlık olarak edindiği hayvan eğilimi;
2- İnsanın yaşayan, aynı zamanda rasyonel bir varlık olarak edindiği insanlık eğilimi;
3-İnsanın rasyonel, aynı zamanda mesul bir varlık olarak edindiği kişilik eğilimi.
Sayfa 39 - Literatürk AcedemiaKitabı okudu
"insan doğasının," sadece insanın genel özgürlüğünün (tarafsız ahlâk yasaları çerçevesinde) uygulanmasına dair öznel bir zemin anlamına geldiğini belirtmemiz gerek. Bu zemin - ne karakterde olursa olsun - duyular için algılanabilir olan her eylemin zorunlu öncülüdür. Ancak bu öznel zemin yine de kendiliğinden bir özgürlük ifadesi [Aldus] olmalıdır (çünkü aksi takdirde, insanın ahlâk yasasına dair seçim gücünün kullanımı yada suiistimali, o kişinin üzerine ne bir suç olarak atılabilir, ne de içindeki iyiliğin ya da kötülüğün ahlâki olduğu söylenebilir).
Sayfa 33 - Literatürk AcedemiaKitabı okudu
İnsan yüreğinin doğal ama kötücül yöneliminin tamamen tersine çevrilmesi gerektiğini, tatlı intikam hissinin hoşgörüye, düşmanların nefretinin de ihsana dönüştürülmesinin lazım geldiğini...
Sayfa 195 - Literatürk AcedemiaKitabı okudu
Doğal dine sadece ahlâken zorunlu, başka bir deyişle, ödev gözüyle bakana rasyonalist adı verilebilir, inanç konusunda her tür doğa üstü ilahi vahyi inkâr edene ise natüralist denir. Kişi vahyi kabul ediyor, ancak onu bilmenin ve kabul etmenin dinin zorunlu bir gereksinimi olmadığını iddia ediyorsa, ona saf rasyonalist denir. Ancak vahye inanmanın evrensel din için zorunlu olduğunu düşünüyorsa, inanç bakımından kendisine doğaüstücü denecektir.
Sayfa 189 - Literatürk AcedemiaKitabı okudu
Her bireyin iyi niyetine rağmen, kendilerini
birleştirecek ilkeden yoksun olduklarından, ihtilaftan nedeniyle ortak iyilik hedefinden geri çekilirler ve sanki kötülüğün araçlarıymışçasına, birbirlerini yeniden kötülük ilkesinin egemenliği altına düşme tehlikesine atarlar.
Sayfa 122 - Literatürk AcedemiaKitabı okudu
Rasyonalist, yetisi aracılığıyla ve kendi rızasıyla, kendisini insan içgörüsü dâhilinde sınırlamalıdır. Dolayısıyla asla bir natüralist gibi dogmalaştırmayacak ve ne genel anlamda vahyin manevi olasılığına, ne de hakiki dinin sunumu için ilahi bir araç olarak vahyin gerekliliğine asla itiraz etmeyecektir. Çünkü hiçbir insan bu konuları akıl yoluyla belirleyemez. Dolayısıyla söz konusu soru sadece saf rasyonalistin ve doğaüstücünün inanç konusundaki karşılıklı taleplerini, başka bir deyişle, birinin ya da ötekinin yegâne hakiki din için zorunlu ve gerekli, ya da sadece arızi olarak gördüğü şeyi ilgilendirir.
Sayfa 189 - Literatürk AcedemiaKitabı okudu
Ahlâk kaçınılmaz biçimde dine götürür, din aracılığıyla insanlığın dışında, İradesi (yaratılışınında) nihai amacı olan, aynı zamanda insanın da son nihai gayesi olabilen ve olması da gereken, daha güçlü bir ahlâki Kanun Yapıcı fikrine doğru uzanır.
Sayfa 15 - Literatürk AcedemiaKitabı okudu