Sokrates'e göre gerçek insan, bilmediğini bilen insandır. Dolayısıyla kendini bilen, tanıyan insandır. Sürekli olarak öğrenen, değişen, yenilenen ve gelişen bir varlık olan gerçek insan bilgiye çok önem verir. Yaşamda sadece bir iyi vardır: bilgi, sadece bir kötü vardır: cehalet, Cahil insan kendinin bile düşmanıdır. Kötülüğün kaynağı yanlış bilgi ya da bilgisizliktir. Bilge kişi gerçeği savunur. Onun görevini insanları uyandırmak, mağaradan çıkartmak, "Kim, ne maksatla, ne zaman, nerede, niçin, nasıl, neden" sorularını sorup yanıt aramak, bu sorularla sorgulama yapmalarını sağlamaktır.
Sokrates'in bu araştırıcı, sorgulayıcı ve eleştirici tutumu toplumun önde gelen çevrelerinin kendisine düşman olmalarına neden olur. Devletin tanrılarına inanmadığı, gençleri doğru yoldan ayırdığı ve iyiyi kötü olarak gösterdiği için suçlanarak kendisini mahkemenin huzurunda bulur.
