Her olay, kendisinden önceki olayların ölçülerini, deneylerini içinde taşır. Aksi durumda tarih, gelişmeye kapalı, basit ve basit olduğunca da gülünç bir yinelemeden başka bir şey olmazdı.
Roma döneminde batı dünya egemenliğini ele geçirdiğinde artık kendisi üzerine soru sorulmaktadır ve kendisi üzerine soru sorulmasını da kesinlikle istememektedir. Sorulacak sorulardan kendi dünya egemenliğini tartışma konusu yapacağı için kaçınmaktadır. Yeni çağda da durum çok farklı değil.
Bütün sorunlarımızın kaynağında bilgisizlik bulunduğu ve "cehaletimizi" yenmekle ancak kalkınmamızı gerçekleştirebileceğimiz görüşü bugün de yaygındır.