Yakın Tarihin Üç Büyük Adamı

Talat-Enver-Cemal Paşalar

Ziya Şakir

Oldest Talat-Enver-Cemal Paşalar Posts

You can find Oldest Talat-Enver-Cemal Paşalar books, oldest Talat-Enver-Cemal Paşalar quotes and quotes, oldest Talat-Enver-Cemal Paşalar authors, oldest Talat-Enver-Cemal Paşalar reviews and reviews on 1000Kitap.
İnkılâp tarihine karışan meşhur şahsiyetler arasında en dikkate şayan (değer) olan bir sima varsa, o da hiç şüphesiz ki Talât Paşa’dır. Bu zat, nevi şahsına münhasır olan (kendine özgü) insanlardandı. Taban (yaradılış bakımından) ve ruhen, -en kuvvetli manasıyla– kalender (alçak gönüllü) yaratılmıştı. Osmanlı İmparatorluğunun kuruluşundan yıkılışına kadar gelen ve geçen binlerce devlet ricali (adamları) içinde onun kadar aslını, tabiat ve itiyatlarını (alışkanlıklarını) muhafaza eden olmamıştır. Bu itibarla onun umumî ve hususî hayatında, inkılâpçıların hiçbirine benzemeyen bir hususiyet vardı.
Edirne Postanesinde 285 kuruş maaş alarak ailesini geçindiren Talât Efendi neyse, Selânik posta idaresinde başkâtiplik derecesine yükselen ve onu müteakip mühim muhitlere(çevrelere) giren Talât Bey aynı şahsiyetti. Ruhunun mayasını teşkil eden kalenderlikten (alçakgönüllükten) hiçbir şey değişmemişti. Rengi solmuş redingotunun[9] altına, sık sık yıkanmaktan bir hayli kısalmış olan beyaz keten pantolon giymekten zerre kadar çekinmiyor. Kolalı Frenk gömlekle, Hama kumaşından dikilmiş devrik yakalı mintan arasında da hiçbir fark görmüyordu.
Reklam
Talat, içkiye iltifat ediyordu. Fakat hiçbir zaman muayyen (belli) olan hududu tecavüz etmiyor (aşmıyor), bilhassa (özellikle) sarhoşluktan hoşlanmıyordu.
Altı asırdan beri paslanmış ve yıpranmış olan devlet idare makinesini matlup olan (yeterli) derecede çevirmeye, kuvveti kâfi gelmedi. Meşrutiyet ilân edilmekle, bu makinede hiçbir esaslı tadilât vücuda getirilmemişti.
Şu hakikati de söylemek lâzımdı ki, Talât Bey bu mevkie kendi arzusuyla gelmemişti. Hatta hükümeti emniyetle idare edebilmek için kendisini bu mevkii kabul etmiye icbar (mecbur) eyleyen arkadaşlarına: — Yahu! Ben bu işi yapamam, tecrübem yok, diye itiraz göstermiş, fakat onların ısrarlarına mukavemet edemeyerek, o ağır yükün altına girmişti.
Talât Bey, bütün bu buhranlara amil olan başlıca sebebi anlamıştı.Artık Merkezi umumîde: — Hükümeti ele aldık. Artık ne cemiyet ve ne de merkezi umumîye lüzum var. Hükümet içinde hükümet olmaz, diye bağırıyordu.
Reklam
311 öğeden 1 ile 10 arasındakiler gösteriliyor.