Tarihi Değiştiren Keşifler
Ali ÇimenSözler ve Alıntılar
Tarihi illa ki Osmanlı penceresinden görmeye çalışanlar, sık sık farklı mecralarda Kolomb'un 1484'te Sultan II. Bayezid'e müracaat edip seferi için destek istediğini, Sultan'ın da karşısına çıkan bu hayalperesti ciddiye almayıp reddettiğini öne sürerler. Bu iddiayı destekleyen en ufak bir belge ya da kayıt olmadığını not edelim.
Sayfa 54 - Timaş YayınlarıKitabı okudu
Venüs geçişi tabir edilen bu olay teleskoplu gözlemlerin başlamasından bu yana sadece sekiz sefer gözlendi (1631, 1639, 1761, 1769, 1874, 1882, 2004 ve 2012 yıllarında). Elbette bu geçişler aksak da olsa bir düzene sahiptir. Hesaplara göre iki geçiş arasında 8, 121.5, 8 ve 105.5 yıl geçmesi gerekiyor; sonrasında aynı kalıp tekrarlanıyor. Geçişler sadece Haziran başı veya Aralık başında olabiliyor. Bir sonraki geçiş, ancak 2117 yılının 11 Aralık günü görülebilecek. Çeşitli tarihlerdeki bu geçişler, Güneş sisteminin boyunu ölçmek için bir "cetvel" gibi kullanıldı, Dünya-Güneş mesafesinin yaklaşık 150 milyon kilometre olarak belirlenmesini sağladı.
Sayfa 205 - Timaş YayınlarıKitabı okudu
"Nedir bu Avrupalıların baharat takıntısı Allah aşkına?" dediğinizi duyar gibiyim. Hemen açalım. 15. yüzyılda, dünya ekonomisinin merkezinde, tıpkı bugün petrolün yer aldığı gibi, baharat yer alıyordu. Hem tatlandırıcı olarak kullanıldığı hem gıdaları koruduğu hem de etlerin kötü kokusunu kapattığı için tarçın, karanfil, Hindistancevizi ve siyah biber gibi baharatlar oldukça değerliydi. Magellan döneminde ise, özellikle karanfil, altın değerinde bir baharat kabul ediliyordu. Gıdalara tat vermek için kullanılıyordu; ancak Avrupalılar karanfil esansının insanı güzelleştirdiğine, karanfil tozunun ateşi dindirdiğine ve sütle karıştırıldığında da cinsel gücü artırdığına inanıyorlardı. Ancak bu baharatlar, soğuk ve çorak Avrupa'da yetiştirilemediği için, Baharat Adaları'na en kısa yoldan ulaşmak, bir numaralı öncelikleri olmuştu. Bunu biraz da 20. yüzyılda Ortadoğu petrolleri için verilen mücadeleye benzetebiliriz. Evet, bu kritik hammadde ile ilgili en büyük rekabet, İspanya ve Portekiz arasındaydı.
Sayfa 168 - Timaş YayınlarıKitabı okudu
Hernan Cortes...
Yeni Dünya'daki bu performansına rağmen Cortes, elinde çok fazla güç topladığı gerekçesiyle şüpheleri üzerine çekmeye başladı ve süratle gözden düştü. Kraliyet tarafından unvanlarından azledildi ve İspanya'da her önüne gelene, haklı bir şekilde, "Ben bu imparatorluğa imparatorlarından daha fazla toprak kazandırdım" diye diye, yalnız ve mutsuz bir adam olarak 1547'de öldü. Kâşif olarak başladığı hayatı, elden ayaktan düşmüş bir fatih olarak sonlanmıştı.
Sayfa 146 - Timaş YayınlarıKitabı okudu
Kolomb ve Osmanlı
...sık sık farklı mecralarda Kolomb'un 1484'te Sultan II. Bayezid'e müracaat edip seferi için destek istediğini, Sultan'ın da karşısına çıkan bu hayalperesti ciddiye almayıp, reddettiğini öne sürerler. Bu iddiayı destekleyen en ufak bir belge ya da kayıt olmadığını not edelim.
Sayfa 55 - Timaş
Yoksa hepsi yalan mıydı?
Birçokları Marco'nun anlattıklarını kuşkuyla karşıladı, hatta sıklıkla doğruluğunu sorguladı, sorguluyor. Anlattığı hikâyelerin birçoğu masalsı öğeler taşıyordu; Bakü'deki garip yağ (petrol olmalı), filleri yukarı kaldırıp aşağıya bırakan, bir anda yiyip bitiren ve geride iskeletlerini bırakan canavar kuşlar gibi… Seyahatlerinde Çin Seddi'nden hiç bahsetmemişti mesela. Nasıl olur da koca seddi görmemiş olabilirdi? Ya da gördüyse de neden bahsetmemişti? Çin'de çokça seyahat etmesine rağmen Çinceyi de öğrenmemişti. Oysa dillere yeteneği malumdu. Çinli kadınların fazla büyümemeleri için ayaklarına demir ayakkabı giymelerinden, meşhur Çin süslemelerinden ya da çay gibi günlük yaşamın ayrılmaz parçası olan bir ritüelden de bahsetmemişti. Ayrıca Marco Polo'nun ismi, bu üç Venedikliden daha az öneme sahip ve daha az meşhur yabancı konukların bahsedildiği İmparatorluk Yıllıkları'nda hiç geçmiyordu. Yoksa Marco Polo Çin'e hiç gitmemiş miydi?
Sayfa 29 - Timaş YayınlarıKitabı okudu
Keşifler ve misyonerlik el ele yürümüş, birbirini desteklemişti.
Sayfa 176 - Timaş YayınlarıKitabı okudu