Yaşamayı ve tarihi anlamanın temel esprisi ise: Herhangi bir tarihsel dönemi, yabancı bir tarihsel dönemin ölçütleriyle değil bizzat kendisinden hareketle anlamak ve değerlendirmektir.
Değişim ve farklılık öncesiz ve köksüz olmayıp, yaşanagelmekte olan sürecin bir parçasıdır. Yani şimdiden vazgeçmek kadar geleneği atlamak da imkansızdır
Tarihsicilik: "Tarihsel öndeyinin sosyal bilimlerin esas hedefi olduğunu ve bu hedefe tarihin evriminin temelinde yatan 'ritimler' ve modeller, "kanunlar" ve trendler'in açığa çıkarılmasıyla varılabileceğini kabul eden yaklaşım tarzıdır.
Tarihsellik tartışmasının İslam dünyasına söz konusu bu çatıyı oluşturma potansiyeline sahip fıkıh usulü kanalıyla değil de Kur'an ve vahiy ile ilgili tartışmalarla girmiş olmasının bir talihsizlik olarak değerlendirildiği görülecektir.