Gazalî'ye göre ilham ve keşf ile elde edilen bilgiler katîdir, diğer aklî ve naklî delillerden daha sağlamdır. İnkar ve reddedilemez. İbn Haldun'a göre keşf ve ilham vicdanî, ferdî ve şahsî bir delildir, bu hali yaşayanlara mahsustur. Müteaddi değil, lâzımdır, başkasını ilzam etmez. Objektif delil ve burhan niteliğinde değildir.