Tek Adam - Cilt 2 Mustafa Kemal / 1919-1922 Şevket Süreyya Aydemir

Tam anlamıyla bir başucu kitabı; insanın sık sık eline alması gereken, kafası bir konuya takıldı mı hemen kısaca bir göz atılması lazım gelen, birincisinden çok daha iyi bir kitap; zira burada bütün Milli Mücadele'den söz ediyoruz. Ve ben hâlâ, lisede, bu kitabın gerekirse "zorla" okutulması taraftarıyım -tabii bu tartışılır, "zorla" kısmını çok dikkate almayın.

Bir kere okunacak, "okudum" diyerek geçiştirilebilecek bir kitap değil bu; tekrar tekrar okumak, öğrenmek lazım. Burada kastettiğim, baştan sona tekrar tekrar öğütmek değil elbet ki bunun yararı konusunda da şüpheliyim. Fakat özümseyerek, sindire sindire bilmek lazım her bir kısmını.

Kitabın üç yüz kırk altıncı sayfasında geçen bir alıntıyla tamamlamak istiyorum sözlerimi: "Hakiki kültür, kazanılan ve benimsenen bilgilerin zenginliğidir. Geçmiş davaların kültürlü bir şekilde idraki ve tevarüs edilmesidir. Karşılaşılan durumların doğru olarak anlaşılması için de, bunların makul ve tenkidi bir surette açıklanabilmesidir..." Sovyet bir diplomat olan Çiçerin'in sözleri bunlar, Aralof'u Ankara'da büyükelçi olmaya ikna ederken sarf ettiği sözler. Bu da bir ışık olsun bize, neden bu kitabı okumamız gerektiğine.

"Kültürlü" okumalar.

Demokrat Parti 1951 yılında ,yani iktidara geldikten hemen bir yıl sonra, Atatürk’ü koruma kanununu çıkardı. Bu kanunu çıkarmasında, hissettiği yoğun Atatürk sevgisinden daha çok, bot bağlamaya meraklı “netekim” paşaların sahaya inmesine karşı duyduğu korku ön plana çıkıyordu.

Yasa o kadar yoruma açık ki eleştirmeye kalktığınız anda, içinde temiz iç çamaşırı ve sigara olan küçük çantanızda yakınlarınızda olmalı. Ne kadar anti demokratik di mi? Birini eleştirme özgürlüğünüz elinizden alınmış…

Dur hemen gaza gelme fani, önce silkelenen ve kendine sor sen ne kadar demokratiksin ki “anti” sinden bahsediyoruz???
Eğer bu özgürlüğü elde edersen mahalle kahvelerinde yaptığın gibi ( fırsatını buldun ya ) ana avrat sövecek misin yoksa objektif bir şekilde eleştirecek misin)

Ben söyleyeyim, ne kadar okumuş olsan da, damarlarındaki asil kanda buram buram arabesklik mevcut olduğundan…Bir derdim var bin dermana değişmem türküsü yerine, bu gece ölürüm beni kimse tutamaz şarkısı, daha çok hoşuna gittiğinden…Genç Cumhuriyetin öksüz ve yetim bir şekilde doğumundan beri ,Batı’nın doğusunda Doğu’nun batısında yer almasından ( İllaki gözünde canlandırmak da ısrarcıysan İsmail YK nın ülke halini tahayyül edebilirsin)… Favori renginin ya siyah ya beyaz olduğundan ( coşma Çarşı konu başka…) griye hiç yüz vermediğinden; yatağa düşmüş babana saldırır gibi saldıracaksın. Zamanında sevmekten çok, babanın kodu mu oturtma korkusundan dolayı ortaya çıkan o samimiyetsiz saygıdan hemen kurtulacak, önce sinsi sinsi laf sokacak sonrada abartıkça abartacaksın,( yağı buldun ya Arap gibi…) kendini mazlum görüp yaptığı zulmü hak gören tüm önceki ve sonrakiler gibi…

Çok mu üstüne geldim ? Tüm suç sende mi ? Estapitipiti…. Başını bu kitabın yazarı Şevket Süreyya’nın çektiği Kadro hareketi ve türevleri gibi kaş yapayım derken göz çıkaranların bir süperman yaratma tutkuları yüzünden hak ettiği şekilde sevemedik Ata’mızı.

1923 sonrası yapılan tüm hatalara rağmen 1919-1923 arasında yaşananları okudukça sadece Mustafa Kemal ( Atatürk yerine Mustafa Kemal dediğinde hakaret etmiş oluyorsun. Daha da kötüsü Ata’ma hakaret etmek isteyen de bu şekilde ismini söylediğinde hakaret ettiğini sanıyor. Nasıl bir ülke bu ya….) değil tüm kurtuluş savaşının önderlerinin yaptıkları hataları hoş görmek zorundayız.

Keşke kendimizi daha iyi yetiştirebilseydik de, karşısına dikilip “Allah razı olsun bizi kurtardın da bu istiklal mahkemeleri zulmü nedir, Terakki Perver olayının gerçek yüzünü bir açıklar mısın, ya her şeyi anladım da, seni tutuklamayıp aslında zaferin gizli kahramanı olan, Karabekir’ e yapılanları nasıl reva gördün’ diye sorabilseydik. Olmuyor cancağızım bir şeyler eksik bizde….

Her ne kadar mürekkep yerine kitabı yağ ile bal ile yazmış olsa da Atatürk’ün hayatını derli toplu şekilde anlatan bence tek eser. Cebren okutunuz efenim….

1919'de başlayıp 1922 tarihine kadar Atatürk liderliğinde,askerlerin,köylülerin,kadınların canla başla Anadolu'yu işgalcilerden kurtarmak adına gerçekleştirdikleri bir ölüm kalım savaşı, öncesindeki kongreler safhası, meclisin açılışı, meclisteki taraflar arasındaki çetin tartışmalar, resmi tarih çizgisiyle dile getirilmiştir. Milli Mücadele'nin safhalarını ayrıntılarıyla anlayabilmek, Mustafa Kemal'i bir komutan ve devlet adamı olarak tanıyabilmek adına yararlı bir eser.

Tek Adam’ın ikinci cildinde, Atatürk 'ün 1919’da Samsun’a çıkışıyla başlayıp 1922 yılının sonuna kadarki dönemi kapsamaktadır