Fakat kuşkuculuk pratiği yapmak için satranç oynamayın. Bilim insanları söz konusu ustaları iyi satranç oyuncusu haline getiren şeyin onları kuşkucu yapan satranç pratiği değil de, kendi zayıf yanlarını aramaları olduğunu düşünüyorlar.
İnsanlar ve şempanzeler hul hangi tarafin daha üstün durumda olduğunu kolaylıkla sezebilir ve saldırıya geçip mallarını ve eşlerini ele geçirmeden önce bir kår-zarar analizi yapabilirler. Baskını başlattığınız anda kendinizi kuruntulu bir ruh haline sokarsınız, bu da ek enformasyonu göz ardı etmenize yol açar-savaş sırasında tereddütten kaçınmak lazımdır. Öte yandan, baskınların aksine, büyük ölçekli savaşlar insan geleneğine özgü bir şey değildir; bu konuda deneyimsiz olduğumuzdan, süreleriyle ilgili tahminlerde yanılma ve göreli gücümüzü olduğundan büyük görme eğilimi gösteririz. Hatırlarsanız, Lübnan savaşının süresinin küçüm- senmesinden bahsetmiştim. Birinci Dünya Savaşı'na katılanlar, sava- şın kısa sürede, zahmetsizce sonlanacağını düşünmüştü. Aynı şey Vi- etnam savaşında da yaşandı, Irak savaşında da yaşanıyor ve hemen her modern savaşta yaşanmaya devam ediyor.
Şunu unutmayın: Gaussçu çan eğrisi değişimleri, ortalamadan uzaklaştıkça olasılıkları hızla düşüren bir pruva rüzgârına maruz kalır; öte yandan "ölçeklenebilir" olanlarda, ya da Mandelbrotçu değişkenlerde böylesi bir sınırlama söz konusu değildir. Bilmeniz gereken şey, genelde bundan ibarettir.
Kategoriler insanlar için gereklidir;fakat değiştirilmesi bir yana sınırların bulanıklığını göz önünde bulundurulmasını bile engelleyecek bir kesinlik olarak görüldüğünde, patolojik bir hal alır.