Samed Behrengi'yi "Küçük Kara Balık" isimli kitabıyla tanımıştım. Bu kitap da, "Küçük Kara Balık" gibi ders niteliğinde, ki o öykü de burada geçiyor. "Öykü" deyip geçmeyin, Samed Behrengi'nin öyküleri çocuklara anlatılan sıradan hikayeler gibi değil.
Samed Behrengi'den birkaç söz etmek gerekir; Samed Behrengi, Güney Azerbaycanlı (Tebrizli) bir öğretmen. 1939'da doğup, 1967'de yaşamını yitirmiş. 28 yaşında vefat edip, bıraktığı çocuklara hikayeleriyle bir hayli de akılda kalıcı olmayı başarmış. Şüphe uyandıran bir biçimde öldüğü söylentileri de söz konusu, ki bu söylentilerin söz konusu olması da bir hayli doğal. Okuduğum bu eserde, bütün eserlerde inceden inceden insanların cahilliğine dokunuşlar yapılıyor. Çocuklara hitap etmiyor yalnızca, yetişkinlere de hitap ediyor ve her hikaye düşündürüyor.
Çocukların masumluğunu, yetişkinlerin acımasızlığını; kendini bütün herkesten üstün gören insanları ve o insanlara ders veren başka insanları anlatıyor. Hayvanların konuşması bile ders niteliğinde, insanlara ders verir nitelikte. Sistem eleştirisi de söz konusu. Genci, yetişkini, herkesin okuması gereken bir eser.
Samed Behrengi de hikâyelerini kullanıyor, düzene, şaha, padişaha!
Her ölüm erken ölüm mü?
Yoksa iyiler erken mi gidiyor?
Ya da iyileri yaşatmıyorlar mı?
Neden bilinmez daha 28'inde ardında üzerinde uzun süre
