Türk Halkbilimi
Erman ArtunTürk Halkbilimi Posts
You can find Türk Halkbilimi books, Türk Halkbilimi quotes and quotes, Türk Halkbilimi authors, Türk Halkbilimi reviews and reviews on 1000Kitap.Eski Türk devlet geleneğinin dayandığı anayasa, töredir. Töre, Türk kağanlarının milletine ve devletine egemen kıldıkları kanunların toplamıdır. Töre günümüzde ve eski Türklerde halkın günlük yaşamda uyması gereken sosyal kurallar bütünüdür. "Sözcüğün aslı Türkçe'dir ve Türe'den gelmektedir; örf, adet, yol, kural, gelenek, görenek, yasa ve kut tören = (ayin) anlamlarını karşılamaktadır" (Örnek, 2000: 126-7; aktaran Artun 2011; 141).
Türkler yüce ve soyut bir Tanrı anlayışına erişmiş olmakla birlikte, başlangıçta onu yine de gökte düşünüyorlardı. Orhun Kitabeleri'nde "üze kök tengri" terkibinde Tanrı aynı zamanda gök anlamını da korumaktaydı. Göktürk çağında, dünyayı kaplayan, yeryüzünde her şeyi hükmü altında tutan semanın, bozkırlı gözünde Tamı kabul edilmiş olabileceği düşünülebilir (Güngör, 2002, C.3 : 262; aktaran Artun 2011; 111). Gök Tanrı'nın yanı sıra ikincil tanrılar da bulunmaktadırlar (Avcıoğlu, 1995:354; aktaran 2011; 112).
Türklerdeki evliya kültünün temelinde atalar kültü
yatmaktadır (Ocak,2000: 1113; aktaran Artun 2011; 110).
Yalnız Türkler İslam kültürünü, kendi öz kültürleriyle yoğrulmuş, İran ve Çin kültürünün etkilerini almış olarak benimsemişlerdir (Ocak, 2000:84; aktaran Artun 2011; 103).
Şaman sözcüğü, Mançu-Tunguz dilinden gelmektedir. Tunguzca şaman, saman; Mançu dilinde sama'dır. Türk kavimlerinde ise, şaman sözcüğü "kam" sözcüğüne karşılık gelmekteydi. Şamanizm, trans durumuna geçebilme yeteneğindeki kimselerin, doğaüstü varlıklarla ilişki kurarak onların güçlerine sahip olmalarından bu güçleri toplum adına kullanmalarından ve bu amaçla yapılan dinsel-büyüsel pratik ve törenlerden ibarettir (Örnek, 1988:48; aktaran Artun 2011; 95-96): Şamanizm, büyüye dayalı bir kabile dini olma özelliği taşımaktadır (Ocak,1 983:34; aktaran Aertun 1984; 96). Şamanizm'de birden fazla tanrı vardır ve bu tanrıların görev ve yetkileri birbirinden ayndır. Şamanizm'de beş kutsal unsur vardır. Bunlar; demir, toprak, ateş, su ve ağaçtır (Artun 2011; 99).
Türk ailelerinde egzogami esastır (Artun 2011; 94).