Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük
Celal BeydiliEn Yeni Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük Sözleri ve Alıntıları
En Yeni Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük sözleri ve alıntılarını, en yeni Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük kitap alıntılarını, etkileyici sözleri 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
HORTLAK: Azerbaycan Türklerinin demonolo|ik görüşlerine göre.
geceleri canlanıp mezardan çıkarak İnsanlara zarar veren ölü, hayalî
bir varlık. Bu yüzden, insanlan korkutan şeylere de bu sıfat verilir.
Bu sözcüğe, Tuva Türkçesinde "Aza-buk" ve "Aza-şulbus" gibi karanlık güçlere bağlı olarak. Şeytan anlamına gelen "Aza" şeklinde,
bazı yerlerde de "Aza-Hortan" şeklinde rastlanır.
Bazı yerlerde. Ölülerin hortlayabileceğini düşündükleri için. birçok önlem alırlardı. Daha çok ölümü zor olan birinin ölüsünün hortlayabileceğine inanılırdı. Tüm bunlar, eski Türklerde ruhun ölümsüzlüğü ve geri dönebileoegne olan inananın izleridir.
"Görünüşü insanı korkutan nesne" gibi mecazî bir anlam kazanan bu söz, Azerbaycan dili lehçelerinde "Hayvanlarda olan bir hastalık" anlamındaki "Hortlama" sözüyle, aynı kökten gelir. Bazen hayalet olarak da bilinen demonik varlıklann adlannın, daha sonralan
çeşitli hastalık adlan na çevrilmesi, şiirsel mitolojik düşünceye uygun
bir olaydır.
HIBLIK - HIZIR
"Hıbılık", bastığı insanın gözüne kedi seklinde gözükür. "Hıbıİık"ın başında sihirli bir şapka vardır. O şapkayı ele geçiren birinin
zengin olacağına inanılır.
HETONİK VARLIKLAR: Yunan dilindeki "Hteonos" sözünden gelir.
Bu gruptaki mitolojik varlıklann, yerin veya suyun hayat verici gücü,
bolluk gücü ile birlikte aynı zamanda ölüm getiren yeraltı güçlerle
de bağlılığını bildirir. Bu anlamda şeytanî varlıklar, topraktan yaratılmış, yerin dibinde, mağaralarda ve kuyularda yaşayan
HELVA
Aşağı Sırderya boyunda yaşayan ekinci Kazaklar da rüzgânn
kontrolünü elinde bulunduran ")alanaş Ata" (Yalın Ata) adında bir
varlığın olduğuna inanırlardı. Bunun için de harman savurduklan zaman, rüzgâr estirsin diye ona yüz tutarlardı. Azerbaycan Türklerinin
geleneksel görüşlerinde de rüzgâr estirmekle görevli "Yel Baba"
motifi bulunur, (bak: Yel Baba)
HAL ANASI
şında. hak sofizminin de kaynağını oluşturan Şamanizmİn izleri açık
bir şekilde görünüyor. Şamanizm temeli üzerine oluştuğu için, aşk
destanlannın kahramanı olan "hak âşığı" motifiyle şaman arasında
açık bir şeklide görünen bir yakınlık var. Sûfilik sırf bu yakınlık üzerine kurulur. Bu sûfilik katı, "hak âşıgf nın taşıdığı adlarda bile kendini
bulur, (bak: Buta; Şaman Azan; Vergi)
Türk mitolojisi: GULYABANİ: Bazı Türk halklannın geleneksel demonolojik görüşlerine göre, her zaman kadın kılığında olduğuna inanılan mitolojik bir varlık. Azerbaycan Türklerinin İnançlannda zaman zaman kötü
• Su Ruhu Ardov'la da kanştınlır. "Guleybanı" ve
Aleybanf şeklinde de rastlanır. Adı hurafelerim le ilgili olan