Türk Model Devleti Gök Türkler
Ahmet TaşağılTürk Model Devleti Gök Türkler Gönderileri
Türk Model Devleti Gök Türkler kitaplarını, Türk Model Devleti Gök Türkler sözleri ve alıntılarını, Türk Model Devleti Gök Türkler yazarlarını, Türk Model Devleti Gök Türkler yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Orhun yazıtları ve Çin kaynaklarında vatan kavramı üzerine:
Vatan sevgisi Orhun Yazıtları'nda çok açık bir şekilde anlatılmıştır. Ayrıca, merkez Ötüken bölgesi kutsal sayılmıştır (Iduk Ötüken). Aslında oyma yazılı Eski Türkçe yazılı anıtlar (Türk milletinin acı tatlı hatıralarının gelecek nesillerce unutulmaması için taşa yazdırılıp dikilmesi) ancak, o toprakların ilelebet Türk vatanı olarak kalacağı düşüncesinin sonucu meydana getirilmişti. Çin kaynakları Türk vatanını tarif ederken Gök Türk sınırlarının doğudan batıya 10 bin li (beş bin km'den fazla), güneyden kuzeye 5 bin li (iki bin beş yüz km'den fazla) olduğunu bildirmektedir. Tarihleri boyunca gelişen olaylardan anlaşıldığına göre ülke yani vatan toprakları hükümdarın şahsi malı gibi bir dominium değil, benzeri sadece eski çağlarda Roma'da görülen imperium düşüncesi ile yönetiliyordu.
Sayfa 27Kitabı okudu
Eski Türklerde "vatan" kavramı
Eski Türk ilinde bu coğrafi mekân, yani ülke toprağı diğer çağdaşı devletlerde olduğu gibi hükümdarın serbestçe kullanabildiği bir arazi parçası değil, korumakla görevli bulunduğu ata yadigârı idi.
Sayfa 26Kitabı okudu
Genel olarak herhangi bir toplulukta yüksek tabakaların oluşmasında üç faktör önemli rol oynamaktadır:
1- Geniş araziye sahip olmak (ekonomik)
2- Askerliği meslek edinmek (idari-askerî)
3- Ruhani (dinî) zümreye mensup bulunmak.
Sayfa 27Kitabı okudu
Gök Türkçe vesikalarda 14 yerde kul tabiri geçmektedir. Ancak, bunlarda mülkten, haktan mahrum kimseler değil, bazı siyasi ve medeni haklardan yoksun olmak söz konusudur ve esirlik ifade edilmek istenmiştir. Esirlik ve kölelik sosyal ve hukuki bakımdan farklıdır. Eski Yunan'da, Roma'da ve Moğollarda kölelerin yanında fakat onlardan ayrı olarak esirler de (özellikle savaş esirleri) vardı. Öte taraftan, köle kelimesi hiçbir Gök Türkçe metinde geçmemektedir.
Sayfa 27Kitabı okudu
Model Türk devleti Göktürklerde il, kağan ve devlet anlayışının ilahi temeli
Öte taraftan, Gök Türk ilinde vatan anlayışının bir devlet felsefesi halinde geliştiğini görmekteyiz. Devlet, hükümdar yani kağandan önce gelmektedir. Bu sebepten bütün Gök Türk yazıtlarında il (devlet) sözü kağandan önce zikredilmiştir. Devletin yıkılması ise Gök Türkler için en büyük felaket olarak acı bir şekilde telakki ediliyordu, Devlet Tanrı tarafından verilir, kağanın ve milletin durumu Tanrı tarafından yasanır ve tayin edilirdi: "Il berigme tengri (il veren Tanrı)". Kötü kağanlar ile yolundan çıkmış Türk milletini Tanrı zaman zaman cezalandırıyordu ve devleti elinden alıyordu.
Sayfa 29Kitabı okudu
Töre hükümleri değişik şartlar altında etkinliğini sürdürebilmek için değişebilirdi. Ancak, törenin bazı hükümleri kesinlikle değişmez idi: Bunlar könilik (adalet), uzluk (iyilik, faydalılık), tüzlük (eşitlik), kişilik (in- sanlık) idi. Diğer eski Türk devletlerinde olduğu gibi, Gök Türk Devleti'ni de yerleşik ve kabilevi devletlerden ayıran başlıca özellikler şunlar idi: Velayet-i amme, özel mülkiyet, serbest çalışma, imtiyazsızlık, hüküm- ranlığın karizmatik oluşu, birleştiricilik, askeri karakter, dini tolerans, imperium telakkisi, töre (kanunilik), besicilik-çobanlık. Fakat, özellikle vurgulanması gereken nokta şudur ki Gök Türk Devleti'ni diğer kabilevi devletlerden ayıran en önemli özellik kamu hukukunun olmasıdır.
Sayfa 29Kitabı okudu
GÖK TÜRKLER-MECLİS
Kağanın icraatı millet tarafından meclis vasıtasıyla kontrol ediliyordu.Bilge Kağan'ın ileri sürdüğü teklifler(Gök Türk şehirlerinin etrafının surla çevrilmesi ve Budizm ülkede propaganda edilmesi) meclis tarafından kabul edilmemişti.
Sayfa 30Kitabı okudu
DEVLET BAŞKANLIĞI - HÜKÜMDAR
Milletin görevi ona bakmak değil,bilakis kağanın görevi millete bakıp gözetmek,doyurmak boyları bir arada tutmak ve düşmanlara karşı korumaktır.
Sayfa 29Kitabı okudu
