Türk Toplumunda Aydın Sınıfın Anatomisi
Orhan TürkdoğanQuotes
Türkçe konuş, Türkçe yaz, duygun olsun bembeyaz.
Sayfa 282Kitabı okudu
Atatürk'ün 'Muhtaç olduğun kudret damarlarındaki asil kanda mevcuttur' veya 'Türk milletinin başına geçenlerin kanına bakınız' tarzındaki önerileri ne bir ırkçılık ne de bir Türkleştirme serüvenidir. Tamamen Osmanlı'nın Türklüğü devreden çıkaran ve yönetimi patrimonial devşirme grubuna teslim eden zihniyetine karşı bilimsel bir tepkidir. Aksini düşünmek bir art niyet unsuru ve konuyu saptırma çabasıdır.
Sayfa 134
Atatürk anti-Marksist olmasına rağmen kısa zamanda partisi'nin sosyalist akımların bataklığından sürüklenmesinde ülke gençlerinin sağ ve solda yıllarca süren ideoloji kavgalar içinde harcamasında patrimonial devşirme geleneğinin derin etkileri unutulmamalıdır.
Sayfa 135
Osmanlı, Batı'da örneklerine rastladığımız kendine özgü bir kapı bekçisi rolünü oynayan ulusal aydınını yetiştirmemişti. Deyiş yerindeyse, stratejik yerleri askeri ve sivil yönetimi kul olarak kabul ettiği devşirme-dönme kökenlilere teslim etmiş, halkını ise toprağa bağlı köylü konumuna getirmişti. İkili toplum yapısı, Osmanlı düzeninin bir ayrışımıdır. Toynbee'nin yerinde tespiti ile halkı çoban yöneticisi ise sürü olan bir toplu modeli. Ancak bir tarih felsefecisi olarak Toynbee, tarihin akışını göz önüne alarak bu ikili yapılaşmada rolleri tersine çevirerek, günü geldiğinde kul olanın çoban, çoban olanın da kul durumuna düştüğünü açıklayacaktır.
Sayfa 52
Şaşkınım
Osmanlı'nın Yahudi'ye olan tutkusu hiçbir azınlık grubuna olmamıştır. Bu tuhaf yaklaşımı Avram Galanti'nin Yahudi ile Türk tırnak ile parmak gibidir özdeyişinde gözlemleyebilmekteyiz. Osmanlı felaketler pahasına da olsa sürekli Yahudilerin haksızlıklara uğraması karşısında Avrupa'da önlem almıştır.
Sayfa 189