Türkiye’de İslam ve Küreselleşme
Caner TaslamanSözler ve Alıntılar
Osmanlı’nın en önemli ideolojik aygıtı dinsel ideolojik aygıt olmasına karşın, Cumhuriyet’in en önemli ideolojik aygıtı eğitimsel ideolojik aygıt olmuştur.
Osmanlı’da, toplumun içindeki dinamiklerden çok, askeri yenilgi ve toprak
kaybı, merkezi değişime zorladı.
Osmanlı’da, Batı Avrupa’da örneklerine daha çok rastlanan, merkezin çevreyle
çatışmalarını, uzlaşmalar yaparak ve çevreyle bütünleşerek çözdüğü süreçler pek yaşanmamıştır.
Osmanlı’nın en önemli ideolojik aygıtı –ulaşılamayan önemli bir kitleye rağmen– “dinsel ideolojik aygıtı” idi.
Osmanlı’da, merkez dışında bireyleri dönüştürme kudreti olan güçler hep
yerel kalmıştır. Merkezin siyasi alternatifi olabilecek bir muhalefeti engellemek, Osmanlı siyasetinin temel hedeflerinde biri olmuştur
Ümmeti kaldıracak ruh, ilk dönemde hâkim olan Kuran’ın ruhudur.
Kuran dışında her şey, Kuran’la bilmek ve yaşamak arasına konmuş engellerdir.
Osmanlı’da, siyasal iktidara sahip olmanın, piyasa ekonomisinde başarılı olmaktan daha önemli bir meta olduğu zihin yapısı hâkimdi.