Çok çeşitli türlerde 2000 civarında kitabı, 20 binin üzerinde mektupları bulunan 18. yüzyılın en önemli karakterlerinden biri Voltaire. Kıvrak zekasını, çok boyutlu ve geniş düşünme melekesine her eserinde özellikle hicivlerinde şahit olabilirsiniz.
Kitabı okumayı planlarken beklentim pek yüksek sayılmazdı. Sonuçta batı temelinden gelmiş, oranın değerlerinin üstünlüğüne inanan, Fransız İhtilali ile eski Avrupa geleneklerini, düşünme tarzını Aydınlanma çağının radikalizmiyle topyekün yıkıma uğratan, yepyeni kavramlarla Avrupa'da ekonomik, sosyolojik, dinsel, toplumsal dönüşümler gerçekleştiren bir neslin en önemli temsilcilerinden birinin; kendi kıtasındaki yeni düşünce doğumlarının arasında Müslümanlar, Türkler, Ruslar hakkında bu kadar derin bilgiler ve çoğunlukla objektif gözüken tespitlerde bulunabilmesini tahmin etmek zor sayılırdı. Bir tarihsever olarak birçok kitapta rastlamadığım çok ince ayrıntılara bu anlatımda rastladım.
Her zaman misafirperverliğimizle övünürüz ve İsveç kralı XII. Karl'ın ( Demirbaş Şarl) Rus Çarı 1. Petro'ya mağlubiyetinden sonra 5 yıl süreyle imparatorluğumuzdaki misafirliği sırasında sabırları zorlayan tutum ve davranışlarına karşı sergilenen tutumu okuduğunuzda daha fazla inanabiliyorsunuz.
I. Petro döneminde Rusya'daki dönüşümün ilginç ayrıntıları, Baltacı Mehmet'in Prut seferi ile ilgili anektodlarıda ilgi çekici.
Keyifli okumalar...
