Batı Türkistan’ın güneybatısı, Maveraünnehir, Horasan ve Afganistan’ın kuzeyi tarihin en erken devirlerinden itibaren Türk kökenli halkların akınlarına sahne olmuştur. Bölgede kurulan ilk büyük Türk devleti Akhunlardır (350-558). Sonrasında gelen Göktürklerin batı kolunun VIII. yy.’da zayıflamasıyla başıboş kalan boylar aynı bölgede yayılmışlardır. Bu arada İslamiyet ve İslam kültürü Türkler arasında kendisini göstermeye başlamıştır.
Sonrasında Türkler bireyler ya da küçük hanedanlıklar halinde Müslüman oldular. Böylece Türk ve İslam tarihini hatta dünya tarihini derinden etkileyecek olayların ilk adımı atılıyordu. Yani Sâmânîler Devleti doğuyordu. Kısacası Türklerin tarihi geçiş yollarından bir Türk devleti yükseliyordu.
Aslında Sâmânîlerden önce Fergana, Buhara, Taşkent, Semerkand başta olmak üzere çok sayıda yerel hanedan kuran Türkler adı geçen devleti de kurarak yükselttiler. Neticede Akhunlardan itibaren başlayan bölgenin Türkleşme süreci tamamlandı. Daha sonra Ön Asya’ya akacak olan Selçuklu ve Türkmenlere bir alt yapı hazırladı.
Elinizdeki bu kitap Türklerle Müslümanların mücadelelerini, Türklerin nasıl, hangi şartlarda Müslüman olduklarını ve ilk Müslüman Türk devleti olan Sâmânîlerin kökenini anlatmaktadır.
Prof. Dr. Ahmet Taşağıl
