Üç Tarzı Siyaset
Yusuf AkçuraEn Yeni Üç Tarzı Siyaset Sözleri ve Alıntıları
En Yeni Üç Tarzı Siyaset sözleri ve alıntılarını, en yeni Üç Tarzı Siyaset kitap alıntılarını, etkileyici sözleri 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Osmanlı milleti yaratmak siyaseti, ciddî olarak İkinci Mahmut zamanında doğdu¹. Bu padişahın: "Ben tebaamdaki din farkını ancak cami, havra ve kiliselerine girdikleri zaman görmek isterim..." dediği meşhurdur. Milâdî ondokuzuncu asır başlangıç ve ortalarında bu siyasetin Osmanlı ülkelerinde itibar kazanması, kabili tatbik zan olunması tabiî idi.
¹Birinci Selim'e kadar, bu doktrinin bazı Osmanlı padişahları tarafından tabiî bir tarzda takip olunduğu iddia edibilirse de, bu takip Avrupa taklidiiyle olmayıp, belki ortam gereğinden ve Islâmın henüz iyice kökleşmemiş olmasından çıkmakta idi, binaenaleyh bahsimizden hariçtir.
Sayfa 18
"Üç Tarz-ı Siyaset" in yayımlanmasından yabancı memleketler siyaset yazarlarının Yusuf'u Türkçülük hareketinin önderi ve yayıcısı göstermeleri de, bu konular yanında yer alabilir.
Sayfa 13
Napolyon Bonapart Mısır'ı istilâ ettiği vakit "Mısır Mısırlınındır" ilkesi ile bu eyaletteki Türk yönetimine bir aralık son vermiş ve çağdaş milliyetçilik ilkesini başlatmıştı.
Sayfa 10
Aynı yılda ve aynı gazetede bir eleştiri yazısı yayımlayan Ferit (Tek) de Yusuf'un Osmanlı milleti oluşturulamayacağı düşüncesine karşıttır. Ferit, eleştirilerine günlük siyaset açısından başlıyor: "Siyaset eylemdir, hayattır, bunda kesinlik aranmaz" dedikten sonra, Osmanlı milleti fikrini savunuyor. Tanzimattan bu yana Osmanlılık siyaseti izlenmiş olduğundan, bu siyasette çeşitli halkları temsil ederek bir Osmanlı milleti meydana getirmek gerçeğinin de bulunduğuna işaret ederek bu yolda çalışmağa devam etmekte yarar görüyor.
Sayfa 8
Bütün bu örnekleri gözönünde tutan Yusuf, Osmanlı milleti oluşturmanın engellerini iç fikir etrafında topluyordu: Osmanlı halklarının tarihi, fiziksel tarihti. Ruhsal değildi. Aynı halkları halde ve gelecekte bağlayacak ortak bir ülkü de yoktu ve olamazdı. Fakat bunlardan başka ne Türkler, ne Müslümanlar, ne de Türk ve Müslüman olmayan halklar, bir Osmanlı milleti içinde eriyip yok olmayı istemiyorlardı. Beraber ve birlikte yaşamak isteği olmayınca, Osmanlı milleti oluşturma veya Osmanlılık siyaseti izlemek de boş bir hayal idi.
Sayfa 7
Yusuf'un fikirleri üzerine, Ferid'in eleştirisi şu noktalar etrafından toplanmaktadır:
1. Osmanlı milleti yaratmanın olanaksız olduğuna inanmıyor.
2. İslâm birliği ile Türk birliğinin güçlük ve kolaylık bakımından eşit sayılmasını uygun görmemektedir.
3. Ferid, İslâm birliği gerçekleştirilmesini ne bugün ne de yarın için kabil görmüyor. Türk birliği politikası izlemenin hâl için değil, ancak gelecek için düşünlebileceği kanısındadır. Ferit, Osmanlı milliyeti siyaseti izlenmesi konusunda ise, bu siyasetin geleceğinin parlak ve ümit verici olmadığını söyledikten sonra şu pratik sonuca varmaktadır: Fakat Osmanlı Devletinin içinde bulunduğu koşullar içinde izlenmesi en kolay ve en yararlı olan osmanlı siyasetini izlemektir.
Sayfa 3