Kendi Olma Biçimleri

Vicdan

Özgür Taburoğlu

Newest Vicdan Quotes

You can find Newest Vicdan quotes, newest Vicdan book quotes, the most impressive sentences and paragraphs on 1000Kitap.
İyi bir romancı, ruh hallerini kat ettiği bir kahramanın fiillerini önceden biliyormuş gibi yazmaz. Dostoyevski'yi Tolstoy'dan ayırmaya imkân veren yazma biçiminde olduğu gibi, kahraman yazara nazar eder ve kendi fiilini yazdırır. Bu sırada büyük eylemlerden söz etmek de gerekmez. Dostoyevski'nin ortaya koyduğu gibi, “en adi vakaların bile önemi vardır” (171). Adi ya da değil, eylemin boyutlarının büyük ve karmaşık olması gerekmez. Dostoyevski'nin vicdanını anlatmaya çalıştığımız bölümde de dile geldiği gibi, küçük eylemin kaynağı ruhun çok derinlerine inince temel bir yüklemle karşılaşırız. Sonuçları bazen ölçüsüzce büyük olsa da, eylemin kendisi bir ruhsal titreşim, dalgalanma gibi tecrübe edilir. Bedendeki marazi oluşumlar da bunun işaretleri olur. Fiilin kendisi, nedenleri ve s0nuçlarından çok “ilerleyiş”tir; bir hamlenin sonucudur. Hamlesini tüketen fiil sonuna varır ve belki de Dostoyevski anlatlarında olduğu gibi nedeniyle oransız sonuçlara neden olabilir.
Muayyen yüklemlerin, önceden hesaplanmış, kestirilebilir olanın ifşasını mümkün kılar. Sürekli değişip durandaki anlık kesintileri, arızaları görünür kılar. Gülünce takılan makine, kendisini bir arızanın sonucu gibi gösterir. Komik olan, “yaşama öykünen özdevinimin” kendisini görünür kılmasıdır. Başkasına, sözgelimi bir hayvana öykünenin komikliği de burada aranabilir. Taklit, kendi doğalarıyla baş başa iken komik olmayan varlıkların içlerindeki makineleri ortaya çıkarır. Ama bu sırada ilginç şekilde bir özdevinimin ayırt edici çizgileri de fark edilir, Bergson, makine düzeneğini, yaşama karşı gibi ele alsa da, başka bir taraftan bakıldığında, tekrar edip duran bir kendiliğin, mizacın da ifadesi olabilir. Kendi mizacını basit birkaç jestte, ses tonunda veya bedensel davranışlarda görünür kılan karmaşık bir kendilik gibidir. Makinesel tekrara ulaşmak için kendiliğin arıza yapması beklenir. Bu durumda taklit edilen varlık, kendine özgü tuhaflıklarla ayırt edici olur; farkını işaretler. Makinenin tekrarlayan yüklemler içinde ürettiği fark, kendilik ifadesi gibi de anlaşılabilir.
Reklam
Oysa kendilik sahibi bir bireyde kenarları kesikli çizgilerle çizilmiş bir mizaç vardır.
Sayfa 185Kitabı okudu
Montaigne kendilik arayışlarını dünyevi ve "dingin" bir mekanda gerçekleştirir. Bir çeşit görüngübilim yapar ve bu sırada; dış sesleri, başkalarını, başka metafizik ve fizik ilkelerini paranteze alır.
Sayfa 138Kitabı okudu
Akıkdan geçenleri itirafa dönüştürmek, "bilincin karanlık kuyularından söylemin aydınlığına çekmek" anlamını taşır.
Sayfa 130Kitabı okudu
Vicdanın sesi, gündelik dünyada uygulanabilir herhangi bir öneri taşımaz, dayatmaz ya da telkin etmez.
Reklam
Bir başka deyişle, ahlak, moralite, yasa gibi kavramlar, kendisini temellendiren vicdani sesin ve onunla koşut suçluluk duygusunun bastırılmasıyla olanaklıdır.
Bu ilksel varoluş zemininde, ne vicdanın çağrısının kaynağı bir özne ne de bu çağrıyı duyan bir nesne vardır. Vicdan, bu kökensel telaffuz sırasında, dünyadaki bir olaya, haksızlığa, suça işaret etmez; söz konusu telaffuzda, kamusal ya da beşeri vicdan gibi bir adalet beklentisi cisimleşmez.
Oysa herhangi bir kültürel, toplumsal veya siyasal yapı, kendi'yi aynı'nın sınırları içerisine yerleştirme iradesi taşır; kendi'nin başka ile bağlarının kopması, vicdani yüklemlerin son bulması yönünde yaptırımlara sahiptir.
Mizaç denilen bir görüngünün muhtevası, farklı başkalarıyla karşılaşmaktan ileri gelen farklı içeriklerle dolu olsa da, biçimini, kendilik, vicdan, başkası ve temel yüklemler arasındaki dinamiğe, diyalektiğe borçludur.
Reklam
"Masum İnsanları Öldürmenin utancını Kapatacak Büyüklükte bir Bayrak Yoktur."
105 öğeden 11 ile 20 arasındakiler gösteriliyor.