Yaratılış Mitolojileri
Gönül YonarQuotes
“Düşünce iyi düşünülsün,söz iyi söylensin,iş iyi yapılsın”
Sayfa 199Kitabı okudu
Yaratılış mitlerinin hemen hepsinde başat nesneler bulunmasına rağmen, hiçbir mitolojide Türkler'inki kadar çok figür yoktur. Özellikle hayvan figürleri oldukça yaygındır. Kök, menşe anlamına gelen Töz, hayvan merkezli bir yaratılışı simgeler. Barak adıyla anılan yırtıcı kuş figüründe de bir kartal tarafından dünyaya getiriliş söz konusudur. İslami literatürde ise Barak, Hz. Peygamber'in (s.a.v) miraca yükselirken, üzerine bindiği hayvan olan Burak ile özdeşleştirilmiştir.
Sayfa 113Kitabı okudu
Mezopotamya; Yunancada 'ara' anlamına gelen 'mesos' ile 'ırmak' anlamına gelen 'potamos' sözcüğünden Dicle ile Fırat'a atıfla anılır olmuştur. İki büyük ırmak arasında kalan bir kara-adayı andırdığı için, Mezopotamya'ya Arapçada 'ada' anlamına gelen 'el-Cezire' denmiştir.
Sayfa 46Kitabı okudu
Kadının yaratılmasıyla bağlantılı olarak cennetten kovulma hadisesi, Altay mitlerinde Tevrat metinlerinde geçtiği şekliyle benzerlikle göstermektedir. Kovulma olayında bir çift yer almaktadır. Yaratılan bu çift Ece ve Törüngey'dir. Kovulma motifinde Ece, Erlik'in sözleri üzerine yasak meyvelerden birini ısırır. Çok tatlı olan meyveyi kendisi yemekle kalmaz eşinin de ağzına sürer. Burada yine Tevrat'taki iyi ve kötüyü bilme ağacı farklı bir versiyonla karşımıza çıkar. Nitekim meyveyi yedikten sonra Ece ve Törüngey çıplaklığı fark ederler. İnsanları yasak meyveden koruyamayan yılan ise lanetlenir. Ece, Tanrı tarafından çocuk doğurma ve doğum sancısı çekme ile cezalandırılır. Törüngey ve Ece ölümlü kılınır. Bu mitte bilinçaltında yatan, yaratılmadan üremeye geçiş ve ölüm kavramları yasak meyve ile eşleştirilir. Kovulma üremeye, yasak meyve de ölüme tekabül eder.
Sayfa 149Kitabı okudu
Hiçbir şey yokken su vardı.
Sayfa 37
Mit ve mitoloji, hem geçmişte hem de günümüzde insanlığın büyük dinleri tarafından insanın düş gücünün bir ürünü olarak uydurma şeklinde yaftalanmış, yadırganmış ve kırmızı çizginin dışında tutulmuştur.
Bu kanaati besleyen zihniyetin dinin içine sonradan sokulmuş olduğu düşünüldüğünde; dinlerin, mit ve mitoloji için düşünüldüğü şeyin bizatihi kendi içinde bir paradoks oluşturduğu görülür.
Teoloji tıpkı modernizm gibi, mitolojiyi uydurma kategorisine sokarken bir yanı ile de kendi varlık alanları olan kutsal metinlerdeki mitolojik malzemeleri de yoksayma yanlışlığına düşmektedir.
Sayfa 28Kitabı okudu
Tengri kelimesinin eski Türkçede 'çepeçevre' anlamındaki 'tegre' ve değirmen anlamındaki 'tegirmen' kelimesinin kökeninde bulunan 'döndürmek, çevirmek, kuşatmak' anlamındaki 'tegir' fiilinin daha eski şekli olan 'tegri' fiilinden (i) ekiyle türemiş olduğu iddia edilmektedir. Tanrının gökte olma fikri her zaman Türkler tarafından kabul görmüştür.
Sayfa 102Kitabı okudu