Mecelle, “Ezmânın tagayyürü ile ahkâmın tagayyürü inkâr olunamaz” der. Yani aslî hükümlerden olmayan bir kısım cüz’î hükümler, zamanın değişmesiyle değişebilir. Tarih ilminde bu Mecelle hükmü zaman zaman hatırlanır. Yeni bilgi ve belgelerle eski bilgiler bazen geçerliliğini kaybedebiliyor.Fakat meselenin asıl kısmını, bu yeni vesikalara ulaşmak oluşturuyor. Hele günümüzde hâlâ kapalı arşivlerin varlığını düşünürsek, mevcut birtakım bilgilerimizin eksikliği hatta daha da kötüsü yanlışlığı kaçınılmaz görünüyor.
Son zamanlarda Anadolu’nun fethi, yani İslâm’a açılmasında önemli bir dönüm noktası olan Miryokefalon Savaşı’nın yeri hakkında yeni bir keşif ve tesbit yapıldı. Bu tarihî keşif, ilk defa Yedikıta’da yayınlanıyor.
Şimdiye kadar savaşın yeri hakkında 8 kadar yerin ismi geçiyordu. Bu son keşfe; saha çalışmaları, yeni ele geçen çağdaş kaynaklar, topoğrafya ve Osmanlı kayıtlarının harmanlanmasıyla ulaşıldı. Tenkit metodunun tarih ilmindeki vazgeçilmezliği böylece bir kere daha ortaya çıkmış oldu.
Miryokefalon’un Konya-Beyşehir yakınlarındaki Bağırsak Boğazı’nda yapıldığını, Prof. Dr. Mehmet Akif Ceylan ve Yrd. Doç. Dr. Adnan Eskikurt tespit ettiler. Bu tespitin ve çalışmalarının arka planlarını kendilerinden dinledik. Prof. Dr. Ali Öngül de savaşın seyrini yazdı.
Sultan İkinci Abdülhamid Han’ın mütercimi Sabuncuzâde Louis Albery’nin, Amerikan özgürlüğünü savunan bir gazeteciye yazdıklarını Kasım Hızlı; din reformcularına taviz
vermeyip Diyanet İşleri başkanlığından istifa eden Ömer Nasuhi Bilmen’i Harun Tuncer kaleme aldı.
Bu ay yeni bir yazı dizisi başlatıyor, sizleri Osmanlı’nın vesikalarıyla tanıştırıyoruz. Arşiv uzmanı Ebul Faruk Önal’ın yazarlığını yaptığı dizinin ilk yazısı, padişah emri demek olan
“ferman”. Tecrübe Konuşuyor bölümünde ise Ankara’da ziyaret ettiğimiz ve özellikle lügat ve dil çalışmalarıyla tanınan D. Mehmet Doğan sorularımızı cevapladı.
Huzurlu ve istifadeli bir kandil ve bayram geçirmeniz dileğiyle gelecek sayımızda buluşmak üzere…
