Yılların İzi

Eserine uzun ömür dileyen,uzun zaman sarfeder.

İnanmak istemeyeni hiçbir kuvvet inandıramıyor.

Hidâyet senden olmazsa,dirâyet neylesin yâ Râb!
Arabça bilse de Bûcehl'e âyet neylesin yâ Râb?

*Bûcehl:Ebû Cehil

- Menkıbe -

Eski devirde paşanın biri dalkavuğunun zekâsını, kudretini misafirlerine göstermek için huzuruna çağırır, sonra da patlıcanı medhetmeye başlar. Hiçbir sebzenin bu kadar çeşitli yemeği olmadığını, hepsinin ayrı lezzette bulunduğunu, her yemeğin kendisine göre olan güzelliğini birer birer sayarken, dalkavuk da aynen iştirak ile Paşa'yı teyid eder dururmuş.

Aradan bir çay faslı gelip geçtikten sonra, Paşa, sözü yine yemekten açarak patlıcana getirmiş ve bu defa patlıcanın şeklinin biçimsizliğinden, çekirdeğinden bahsedip, hatta "acı patlıcanı kırağı vurmayacağı" darb-ı meseleni öne sürerek, "Böyle bir söz hangi sebze için söylenmiştir? Doğrusu hiç hoşlandığım şey değildir!" diye patlıcanın aleyhinde söze devam etmeye başlamış. Dalkavuk da: "Doğrudur efendim, hakikaten bir kere acısına tesadüf ederseniz, ömrünüzde bir daha patlıcan yemezsiniz" gibi yâveler savurunca, Paşa birden kızıp: "Yarım saat evvel patlıcanı medhettim, iştirak ettiniz; şimdi beğenmediğimi söylüyorum, yine beni tasdik ediyorsunuz. Bu ne biçim mizaçtır, nasıl karakterdir?" deyince, dalkavuk hemen şu cevabı vermiş: "Paşam! Ben zât-ı âlinizin dalkavuğuyum, patlıcanın değil!"

(Mahir İz, Yılların İzi, sh. 140, İstanbul, 1990)