Yitik Paradigma: İnsan Doğası
Edgar MorinYitik Paradigma: İnsan Doğası Posts
You can find Yitik Paradigma: İnsan Doğası books, Yitik Paradigma: İnsan Doğası quotes and quotes, Yitik Paradigma: İnsan Doğası authors, Yitik Paradigma: İnsan Doğası reviews and reviews on 1000Kitap.
Aşırı Karmaşık Sistem, Çok merkezlilik
Aşırı karmaşık bir sistem, örgütlenme yeteneklerini, bilhassa da değişim yeteneğini artırırken kısıtlamaları azaltan bir sistemdir. Dolayısıyla aşırı karmaşık bir sistem, daha az karmaşık, hiyerarşik ve daha az uzmanlaşmış bir sisteme nazaran daha katı bir şekilde merkezileşmiş değil, stratejik ve bulgusal yetenekler tarafından daha kuvvetle belirlenmiş, karşılıklı iletişime daha güçlü bir şekilde bağımlı bir sistemdir; ve bütün bu özellikler dolayısıyla da düzensizliğe, "gürültü"ye ve hataya daha açık durumdadır.
Sayfa 108Kitabı okudu
Çılgın-Bilge İnsan
Artık, tözsel açıdan, soyut olarak delilik ile aklı karşı karşıya koyamayız. Tersine, ihtiyacımız olan şey, Homo sapiens'e yakıştırılan ciddi, çalışkan insan görüntüsünü buna hem zıt hem de bununla özdeş olan Homo demens ile birlikte düşünmektir. İnsan çılgın-bilgedir. İnsan hakikati yanlışı içerir. İnsan düzeni düzensizliği içerir. Şu halde, karmaşıklığın, yaratıcılığın, zekânın, toplumun ilerleyişinin düzensizlikle, hatalarla ve fantezilerle birlikte mi, onlara rağmen mi, yoksa tam da bunlar sebebiyle mi gerçekleşmiş olduğunu sormak gerekiyor. Ve bu iyi bir yanıt soruya verilebilecek ancak hem karmaşık hem de çelişkili olabileceğinden bizim cevabımız bu ilerlemenin hem sayılan unsurlara rağmen, hem onlarla birlikte hem de onlar sebebiyle mümkün olduğudur.
Sayfa 104Kitabı okudu
sapiens-demens
Güven verici ve rahatlatıcı sapiens kavramının ardına saklanan insanın gerçek yüzü ortaya çıkıyor. İnsan, yoğun ve kararsız bir duygusallığa sahip, gülümseyen, gülen, ağlayan, endişeli, kaygılı, oyuncu bir canlı; mest olan, kendinden geçen ve seven bir varlık; hayallerle dolu, ölümü bilen ama ölüme inanamayan bir yaratık; miti ve büyüyü yaratan, kendisine hayaletlerin ve tanrıların musallat olduğu, hayal ve vehimlerle beslenen, nesnel dünyayla daima kararsız ilişkiler içinde olan öznel bir canlı; hataya, gaflete açık, düzensizlik yaratan müfrit bir varlıktır. Ve hayali olan ile gerçek olan arasında gidip gelmelerin, kararsızlığın, istikrarsızlığın, ölçüsüzlüğün ve vehimlerin bir arada oluşuna, nesnel ile özneli, yanlış ile düzensizliği karıştırmaya delilik adını verdiğimize göre Homo sapiens'in Homo demens olduğunu görmek zorundayız.
Sayfa 102Kitabı okudu
Hatayı yaratan Homosapiens
Aynı sorunun çelişkili çözümleriyle veya aynı şeyi hedefleyen tezat davranışlarla yüzleşmek gerekmektedir. Yeğlemeli, tercih etmeli, karar vermelidir. Bu anlamda esnekliğe ve yaratıcılığa izin veren kurgu aynı zamanda hata riskini de barındırır ve Homo sapiens her ne kadar deneysel-mantıksal metoda sadık kalmaya çalışsa da"deneme yanılma" denilen metoda mahkûm durumdadır.
Sayfa 98Kitabı okudu
ÖLÜM TÖRENLERİ
Ölüm törenleri, yokoluş fikrinin yarattığı travmayı yansıtır, dağıtır ve kovalar. Cenaze merasimleri, bilinen bütün sapiens toplumlarında, hem bir krizi hem de krizin aşılmasını; bir yandan buhran ve kaygıyı; öte yandan ümidi ve teselliyi ifade eder.
Sayfa 89Kitabı okudu
Yaşam Kuran Mit ve Hayalgücü
Dönüşüme dair gerçekçi bir bilinçle bu dönüşümün bir başka hayata, dönüşen kişinin kimliğini koruduğu bir hayata taşıdığı ("ikizin" ölümsüzlüğü veya yeniden doğuş) inancı, hayal gücünün gerçeklik algısı alanına sıçradığını, mitinse dünya görüşü alanına çıktığını gösteriyor. Artık, bu bilinç ve bu inanç, insanlığın kaderinin hem ürünleri hem de bu kaderi üreten unsurlar haline gelecektir.
Sayfa 88Kitabı okudu