18.Yüzyıl : Aydınlanma ve Devrim

Yüzyılların Gerçeği ve Mirası Cilt IV

Server Tanilli

Most Liked Yüzyılların Gerçeği ve Mirası Cilt IV Quotes

You can find Most Liked Yüzyılların Gerçeği ve Mirası Cilt IV quotes, most liked Yüzyılların Gerçeği ve Mirası Cilt IV book quotes, the most impressive sentences and paragraphs on 1000Kitap.
D’Alembert, 1751’de Ansiklopedi’ye yazdığı "Önsöz"den
Descartes, düşünen insanlara, skolastiğin, yaygın kanının, otoritenin, tek kelimeyle boşinançların ve barbarlığın boyunduruğundan kurtulmayı gösterme yürekliliğinde bulundu en azından; bugün yemişlerini derlediğimiz bu başkaldırı iledir ki o, kendinden sonra gelen mirasçılarının yaptıklarından - belki- çok daha fazla hizmette bulundu felsefeye. Sonunda her şeyi açıkladığına inanmış da olsa, hiç olmazsa her şeyden kuşkulanmakla başladı işe; bugün ona karşı çevirdiğimiz silahlar onun silahları yine de...
Avrupa’da, XVIII. yüzyıl, gerçekten bir "merak çağı"dır.
Reklam
Fransa, o yüzyılda matematik krallığıdır bir tür. İngilizlerin -görece de olsa- gerileyişi şundan ileri geliyordu belki: Bir yandan, Newton, Leibniz'inkinden daha yetersiz bir hesap yöntemi bırakmıştı; öte yandan, sonsuz-küçük hesabının gerçek bulucusunun Newton mu, Leibniz mi olduğu konusunda, İngiliz, Alman ve İsviçrelilerin aralarında sürdürdükleri -o büyük, ama boş- tartışma vardı. Bu tartışma, Kara Avrupası matematikçileri ile İngiliz matematikçileri arasındaki düşün alış verişini seyrekleştirdi. İngilizler, Newton'un yöntemlerine kapandılar ve, 1820 tarihine değin, kıtadaki parlak buluşları görmezlikten geldiler. Bir gerileme bile oldu onlarda. 1717’de, Brook Taylor, sonlu farklılıklar hesabını titreşen tellerin hareketine uygular ve ünlü teoremini açıklarken, Mac Laurin, 1731’de yayınladığı Fluxionlar Kitabı'nda düşüncelerine sağlamlık getirsin diye, geometrik tanıtlamalardan yararlandı; ve, arkasından da, bir mihver çevresinde dönen sıvı kitlesinin, yerçekiminin etkisiyle, elipsoid biçimini aldığı hakkındaki kuramı geometrik biçimde sergiledi. Yurttaşlarının dikkatini geometriye çekti ve onların çözümlemeyi savsaklamalarına yol açtı. Böylece, bir bakıma kapalı vazo içinde çalışan İngilizler, gitgide uyuşup kaldılar.
Bilgin Förster'e Göre Berlinliler
Bir arada oluş ve ince zevklerden tad alış, onlarda cinsel hazlara, açık-saçıklığa, bir tür aç-gözlülüğe dönüşüp soysuzlaşır; düşünce özgürlüğü, aydınlıklar aşkı, başıbozukluk ve laubalilik olup çıkar... Kadınlar, genellikle baştan çıkmışlardır
Devrimci araçların ortaya çıkışı aynı andadır ve bölünmez haldedir. Komiteler ve belediyeler, çeşitli biçimler altında federasyona eğilimlidirler çoğu kez ve 1789 Temmuzundan başlayarak yerel iktidarı kullanırlar. 1790’da anayasal olarak seçilmiş bulunan yığınla belediye, sürekli halk meclislerinin baskısıyla, rollerini aşarlar. Bu meclisler, büyük kentlerde, Temmuzdaki yeni belediye iktidarıyla aynı anda doğmuşlardır. Büyük bir yayılış içindedirler. Mahalleye, kente ve kasabaya göre çapları değişiktir; görüşleri de. Uygulamada, yalnız Devrimci Meclis gelişmekte ve bir rol oynamaktadır.
Osmanlı'da
Batıdaki gibi bir aristokrasiden çok, bir yüksek görevliler sınıfıydı söz konusu olan; bu sınıf, sıkı sıkıya bir bağımlılık içindeydi ve yazgısı -önceden bilinmez- dalgalanmalara tabiydi.
Reklam
133 öğeden 11 ile 20 arasındakiler gösteriliyor.