her budalalık, her delilik, her tutku söylenmelidir diye ek lerim ki hiçbiri, boş bırakılan yerini er ya da geç zaptede- cek bir diğerine yolu açmaksızın yok olup gitmesin. Bir delilik silikleşmeye başladı mı bir başkası beliriverir daha güçlü, çünkü yerine geçeceği veya ifadenin daha edebi anlamıyla “yerini alacağı” alışkanlık tarafından daha az köreltilmiştir. Kim bir (taşkınlık) hastalıktan kurtulursa vardiyayı devralan başka bir hastalığa yakalanır aynı gün. Kim o ana kadar deli divanecesine savunmakta olduğu tezin budalalığını anlarsa aniden, dişlerinden asla kur- tulmayacakmışçasına benimser derhal yeni bir aptallığı. Nihayetinde buradan doğar bir çeşit denge: Böyle bir dönüşümden ne daha çok ne daha az aptal, ne daha çok ne daha az deli, ne daha çok ne daha az tutkulu çıkarız.

Sayfa 69Kitabı okuyor

Zalimlik İlkesi Clement Rosset