*****
İnsan tabiatının bazı eğilimlerine müracaatla akla yatkın bir şekilde açıklanamayacak olan pek az olay tasavvur edebiliriz. Fakat olabilecek herşeyi açıklayabilen bir metod, hiçbir şeyi açıklamaz.
*****
*****
"Tarihselci, sosyal gelişmeyi yalnızca yorumlayabilir ve çeşitİi yollardan ona yardımcı olabilir; halbuki onun asıl söylemek istediği, hiç kimsenin onu değiştiremeyeceğidir "
*****
Marx, bir iyimserdi ve belki de (Spencer gibi) tarihselci bir ahlak teorisinin taraftarıydı. Bundan dolayı da onun ütopyacı projesi, durdurulmuş bir toplumun değil, gelişen yahut "dinamik" bir toplumun projesiydi. O hiçbir siyasi veya iktisadi zorlama tanımayan bir ideal ütopyada devletin ortadan kalktığı, herkesin kabiliyetlerine göre serbestçe İşbirliği yaptığı ve bütün ihtiyaçlarının karşılandığı bir ideal durumda doruklaşacak bir gelişmeyi haber vermiş ve aktif bir biçimde onu kolaylaştırmaya çalışmıştı.