“Köy Enstitüleri köylere bilinç ileten eğitim kurumlarıydı. Kitle okullarıydı. Tonguç, kırk bin köyün çoğunu dolaşıp, uyumadan oturmadan, bulursa bulgur yiyerek, bulmazsa yedim doydum deyip ağzını silerek bir bir topladı Enstütülerde yetiştirdiği öğretmenleri. Nerede, nasıl bulmuştu bu devrimci düşünceyi?”