ETİMOLOJİ "HALİS"
"Arı, saf, temiz, katışıksız" demektir halis. Arapça' dan geçmiştir dilimize. "Halis tereyağı" derken hilesiz, katkı maddesiz tereyağını kastederiz. İhlas kelimesi de aynı kökten gelir. İbadetleri ihlas ile yapmak demek riya karıştırmadan sadece Allah için ibadet etmek demektir.
Lâyâkıl; aklı başında olmayan, yaptığını bilmeyen, kendinden geçmiş kimse demek. Arapça lâ olumsuzluk eki ve akıl sözcüklerinden oluşuyor.
"Ey mey-i gafletle sarhoş olan lâyâkıl / Aklını başına devşir ki cihan fânîdir." diyor Rûhî-i Bağdâdî
Akıl, devenin bağlandığı kazıktır. Zira frenleyicidir, savrulmayı, yitip gitmeyi engeller.
Kavrama gücü anlamında kullanılan akıl, dilimize Arapçadan girmiştir. Sözcük, hayvanların bağlandığı ikal ile aynı kökten.
İkal deveyi kazığa bağlar. Akıl insanı neye bağlar, hakikate mi?
İbnü’l vakt “zamanın çocuğu”;
zamanın gerektirdiği şekilde hareket eden ve duruma göre konuşan, zamane çocuğu demek.
Ebü’l-vakt “zamanın babası”
zamânın etkisi altında kalmayan, şekilden şekile girmeyen, prensip sâhibi kimse demek.
Zamanın çocuğu ya da babası olmak...
Malûmatfuruş; kendini bilgiliymiş gibi gösteren, bilgiçlik taslayandır. Arapça malûmat “bilgi” ve Farsça füruş “satan” kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuştur. Çoğunlukla aydın olmakla karıştırılır. Derinliği olmayanın bilgisi malumatfuruşluktur.
Arap lisanında vajinaya "Ferc"derler. Ferc kelimesi "infirac"kelimesinde türemiş olup "genişleme, açılma"gibi anlamlar taşır. Gerçekte vajina,penise kucak açar.
Şeşhane ise altı fişek atan eski bir tüfek cinsinin adı. İstanbul'da eskiden şeşhane fabrikasının bulunduğu semt, ufak bir ses değişikliğiyle, hala Şişhane adını taşıyor. Yarısı alaturka kaval tüfeğine, yarısı modern altıpatlara benzeyen melez şeylere ise 'altı kaval üstü şeşhane' deniyor.
Malazgirt...
Malazgirt kelimesinin bir teoriye göre açılımı şöyledir" me- lez- gırt"
Yani" biz çabuk aldık, feth ettik"
Lakin bu kelimeye Ermenice'den gelmedir diyenler de var.
Peygamber
Peygamber kelimesi Farsça'dan Türk diline intikal olmuştur . Peygam veyahut peyam , haber demektir. Ber ise ileti, ileten anlamına gelip kelimenin sonuna ilhak olur . Seferber, Rençber , rehber , beraber vs gibi kelimeler.
Tasfiyeciliğin dilimizde meydana getirdiği tahribatın en mühim yönlerinden biri de Türkçenin kelime kadrosunu yoksullaştırmasıdır.
Sayfa 29 - Akçağ YayınlarıKitabı okudu
