Sarih (Kavli/Ameli) İcmâ
Sarih icma bir devirde yaşayan müctehidlerin bir meselenin hükmü hakkında görüşlerini tek tek sözlü açıklamaları suretiyle ortaya çıkan ittifaktır. Müctehidler bir meselenin hükmüne dair görüşlerini verdikleri fetvå ile veya yargı kararıyla veyahut amelleriyle de ortaya koyabilirler. Bu türlü icmânin bir kaynak olduğu, fakihlerin bütünü tarafından ittifakla hüccet kabul edilmiştir.
Sayfa 83Kitabı okuyor
Oluşumu İtibariyle icmânın Çeşitleri
İcma, iki yolla tahakkuk eder:
1. Azimet,
2. Ruhsat.
Azimet yolu ile mün'akid olan icmaya "sarih icma" "kavli icma", "ameli icma"; ruhsat yoluyla mün'akid olanına ise, "sükûtî icmâ" denir.
Sayfa 83Kitabı okuyor
İcmânın Oluşmasının Şartları
1- İcma Ehlinin Bulunması
2- Bütün Müctehidlerin İttifakı
3- İttifakın Fıkhi Bir Meselenin Hükmü Üzerinde Olması
4- İttifakın Hz. Peygamber'in Vefatından Sonra Vuku Bulması
Gazali, el-Mustasfá, I, 181-189; Abdulaziz Buhari, Keşfü'l-esrår, III,946; Ibn Melek, s. 255; Molla Husrev, Mir át, s. 420-425, Şakir el-Hanbeli, s. 279; Ebû Zehra, s. 179.
Sayfa 79Kitabı okuyor
Namazın Vacipleri
1 - İhram (iftitah) tekbiri dşında kalan ve intikal tekbir(ler)i denen bütün tekbirler.
2 - İmamın da, tek başına namaz kılanın da "semiallahu li men hamideh" demedi.
3 - İmama uyan kimsenin yalnız "Rabbena ve leke'l-hamd" demesi.
4 - Rükûdayken bir defa "Subhane Rabbiye'l-azim" demek.
5 - Secdedeyken bir defa "Subhane Rabbiye'l-a'la" demek
6 - İki secde arasında "Rabbiğfirli" demek
7 - Uymuş olduğu imamı sehven kalkmamış olan kimseye birinci teşehhüdü getirmek (kade-i u'la)
8 - Birinci teşehhüd için oturmak.
Sayfa 92
Namazın Rükünleri
1 - Gücü yeten kimsenin farz namazda ayakta durması (kıyam)
2 - Namazın başında ihram (igtitah) tekbiri almak. Bu da "Allahu Ekber" demekle olur, başka bir söz söylemekle olmaz.
3 - Her rekâtta Fatiha suresini okumak.
4 - Her rekâtta Rükûa varmak.
5-6 -Rükûdan başı kaldırıp ayakta doğrularak durmak.
7 - Secde.
8-9 - Secdeden başını kaldırmak ve iki secde arasında oturmak.
10 - Bütün Rükunlarda tuma'nine: Tuma'nine, sükûn (hareketsiz, yerlu yerinde durmak) demektir.
11 - Son teşehhüd.
12 - Son teşehhüd için oturmak.
13 - Selam vermek.
14 - Açıklanan şekliyle rükünleri sırasıyla yerine getirmek.
Sayfa 90
Namazın Şartları*
1 - Müslüman olmak.
2 - Akıllı olmak.
3 - Baliğ olmak.
4 - Gücünün yetmesi halinde her iki hadesten (büyük ve kücük hadesten) temiz olmak (taharet)
5 - Vakti belli namazın vaktinin girmesi.
6 - Gücünün yetmesi halinde teni göstermeyecek bir şeyle avreti örtmek.
7 - Gücünün yetmesi halinde bedeninde, elbisesinde ve namaz kıldığı yerde necasetten uzak durması.
8 - Gücü yettiği takdirde kıbleye dönmek.
9 - Niyet.
Sayfa 84 - *Yani namazın sıhhatinin kendisine bağlı olduğu hususlar demektir.
SEMEN (ثمن): Satılan şeyin bedelidir. Zimmetle ilişkilendirilmesi ve zimmette yer alması sahih olur. Mesela bir kimse bir kitabı 1 00 liraya satın alsa, bu 1 00 lira o kitabın semeni olur. Bu bedel, derhal verilmezse zimmete taalluk etmiş bir borç olur.
SEMEN-İ MÜSEMMA (ثمن مسمى): Alışveriş esnasında tarafların karşılıklı rızayla belirledikleri bedeldir. Bu bedel satılan malın hakiki kıymetine eşit olabileceği gibi ondan çok veya noksan da olabilir.
Sayfa 180Kitabı okudu
BEY'-İ MURABAHA (بيع مرابحة): Bir kimsenin almış olduğu bir malı, kendisine kaça mal olduğunu söyleyerek ondan fazla bir bedel ile başkasına rıza yoluyla satmasıdır. Bir malı 100 liraya aldığını söyleyerek 110 liraya satmak gibi. Böylece 10 lira kar etmiş olur.
Sayfa 42Kitabı okudu
