Nefis "kötülüğü emrettiği" için, insandaki hayır iradesi ve iyilik isteği Allah Teâlâ'nın bir ilhamıdır, ondaki şer iradesi ve kötülük isteği ise kendi nefsinin eseridir.
Bu böyle olduğu için de, iyiliğe karşı verilen sevaplar tamamen Allah Teâlâ'nın lütuf ve keremi, kötülüğe karşı verilen cezalar ise bütünüyle kulun kendi yanlış tercihi ve nefsine uyması sebebiyledir