Kürdistan tarihî

SİVAS KAMPI VE 55 AĞANIN SÜRÜLMESİ

Cumhuriyet öncesinde ve Cumhuriyet'in ilk yıllarında, Kürd Ulusal Hareketleri'ne aşiret reisleri ve dinsel ağırlıklı ki- şiler ve aileler öncülük ederken Kürd Gençlerinin üniversite- lere girmesiyle birlikte, bu öncülük Kürd aydın ve gençlerine geçmeye başladı Kürd mütegalibesinin bir kısmı, DP ve CHP saflarında ve devletle iş birliği hâlindeyken bile şüphe altın- daydı. Darbe dönemlerinde bu şüphe paranoya halini alırdı. 27 Mayıs Darbesi'nde de böyle oldu.

Reklam

Cîhan Narîcîcan

"6 Ekim 1958'de Irak'a vardık. Barzanî'yi karşılamaya kalabahk bir halk kitlesi gelmişti. IKP (Irak Komünist Partisi) karşılamaya katılmadı. Bağdat'a vardıktan sonra, Barzani ile birlikte Kasımla görüştük. Oldukça uzun bir görüşmeydi. Görüşmenin sonuna doğru Kasım bir süre Mela Mistefa ile yalız kalmak istediğini belirtti. Biz başka bir odaya geçtik. 5 dakika geçmeden Barzani ve Kasım geldiler. Ancak, Mela Mistefa dışarı çıktığında biraz değişmişti. O zaman birçok siyasi güç bizim Kasım'la dost olacağımızdan tedir- gindi. Arap siyasi güçleri, IKP vb. Çünkü Parti önüne geçilmez bir şekilde gelişiyordu. Kürdistan'da dağ taş partili olmuştu. Bizi çeke- meyenler Kasım'a Parti'nin BAASla, Abdülselam Arifle vb. ilişki- lerinin olduğunu söylemişlerdi..."8 Mistefa Barzanî'nin Irak'a dönüşü, hem Irak içinde, hem dışarıda büyük yankı yarattı. Özellikle Kürdlerin yoğun olarak yaşadığı Türkiye, İran ve Suriye devletleri, konuyu endişeyle izlerken Irak'ın, CENTO Paktı'ndaki ortağı İngiltere de bu dö- nüşten memnun olmadı. Başta ABD olmak üzere, diğer Batılı Devletler de duruma kuşku ile baktılar. Sosyalist Ülkeler ise Mistefa Barzanî'nin Irak'a dönüşünü olumlu buldular. Sol ve Kürd ağırlıklı yeni Irak yönetimi, genel olarak Batı Dünya- sı'nda olumlu karşılanmazken Sosyalist Blok'ta memnuniyet yarattı.

Cîhan Narîcîcan

rapora hewldanên terorîze kirina doza Kurdistanê

Memleketimizde Kürtçülük fikri, İkinci Dünya Savaşı'na ka- dar Ağa, Bey, Şeyh gibi reisler ile Bedirhânî ve Babanlar gibi emir veya hükümdar olmak arzusunda olan aileler tarafından müda- faa ve takip edilmiş ve bu fikir yabancı devletler tarafından kendi maksat ve emelleri için istismar olunarak zaman zaman cahil halk kitleleri ayaklandırılmak suretiyle müzmin bir hale getirilmiştir.... Cumhuriyet'in ilâmndan sonra memleketimizde vukua gelen Kürt isyanlarımn hepsinin şiddetle bastırılması, isyana iştirak edenle- rin ağır cezalara çarptırılmalan, bu arada kendilerine vaatlerde bulunan büyük devletlerin bu vaatlerini yerine getirmemiş olma- lan, Kürt liderlerin ve cahil halkın gözünü yıldırmıştır. Kürtler, davalarını artık silahla ve isyanlarla kazanamayacaklarına emin olmuşlardır. Bu bakımdan Kürtçülük davasıın önderliğini yapan şahıslar, gayelerine ulaşabilmek için yeni bir metot takip etmeğe başlamıştır.

Cîhan Narîcîcan

5 Temmuz 1960 günü, Harbiye Tutukevi'nde çekilen bir fotoğraf var. Fotoğrafta, 27 tutuklu ve 5 asker, samimi bir poz vermişler. Bu fotoğrafın bir cezaevinde çekildiğine inanmak zor. Çoğu takım elbiseli, kravatlı, herkes tiril tiril. Şevket Tu- ran ve Yavuz Çamlıbel, askeri elbiseleriyle poz vermişler. Dışarısı Harbiye'dekilerden habersizdir ama onlar farkında olmasalar da sonraki Kürd Ulusal Hareketi için bir kıvılcım çakmışlardı, Harbiye 1. Ordu Merkezi'nin zindanlarında..