l
Lügat
0 memberSanat ve felsefe terimleri
AVANGART: Fransızca askeri bir terim olan öncü birlik sözcüğünden gelir. Gerek Fransızca'da gerek diğer dillerde kültür, sanat ve politika ile bağlantılı olarak, yenilikçi veya deneysel işler veya kişiler anlamına gelir.
HATT-I Ruhsar: “dudak üzerinde beliren ayva tüyleri” denilen...
SİRET: Bir kimsenin içi, hâli, ahlâkı. İnsanın tutmuş olduğu manevî yol…
BERCESTE: Sağlam ve lâtif. Seçme. Zahmetsizce hatıra geliveren çok kıymetli söz. Bir gazelde en kıymetli beyit: Su: Hayat, ilim…
Sayfa 385 - İBDA YayınlarıKitabı okudu
ULVÎ...
- "Bir azamet ve kudret tarafından telkin edilen estetik heyecanı "ulvî" kelimesiyle vasıflandırırlar... Güzel bir çok bakımdan ulvî'ye benzer... "Güzel" gibi ulvî de bizde, atılması mümkün olmayan, bütün ve zarurî bir hissi tatmin eder; bununla beraber "güzel", birçok noktada ulvî'den ayrılır... Evvelâ güzel, sınırlı bir mevzuu ilgilendirir; ulvî ise, sonsuzluğun ve sınırsızlığın mahsulüdür... Güzelin tesiri altında zevk ânidir; ulvî ise, evvelâ hayatî kuvvetlerin boşalmasını gösterir ve sonra kuvvetlerin taşkınlığı başlar... Burada zevk, bir ıstırabı takip eder; ayrıca, güzelin mevzuu muhayyilemiz için evvelden hazırlanmış gibi olduğu hâlde, ulvî olan şey, muhayyilemizi tazyik eder ve aşar... Tamamıyla ulvî olan bir şey yoktur; bir şey yalnız düşüncede mevcut olan ulvîyetin zuhuruna sebebiyet verir... Eğer güzelin prensibi bizden hariçte aranmak icap ediyorsa, ulvîyetin prensibi de kendimizde, "hayatın tasavvuruna ulvî bir karakter veren fikrin bir temayülünde" aranmalıdır...
Sayfa 178 - 179, 3.Levha -Tenkid, Tahlil ve Tesbitler- III. Mülâkat (Lügatçe), İBDA YayınlarıKitabı okudu
«Belki
Kelime olarak ihtimal mânâsı taşısa da, Risalelerde ekseriyetle kesinlik mânâsını ifade eder. [İstifade]»
(Enfûs Lügati, s. 27)
•°•~•°•
Mütenâhi: Nihayete eren, biten, sonu gelen.
Nâ-mütenâhî: Bitmez, sonu gelmez, tükenmez.
Gayr-ı mütenâhî: Sonsuz, nihayet bulmaz, bitmez.
Sayfa 514Kitabı okudu
HATTÂ: Harf-i atıftır, gaye bildirir. Ve, “fazla olarak, hem de” mânâlarına gelir. Meselâ, bir şeyi işaret ederken pekiştirici olarak, “yanımda filân vardı, hattâ falan da vardı” dememiz gibi. Atıf: Bağlama. Bağ. Ekleme. Meyletme. Şefkat. Sevgi. Eğilme. İkiye bükme, iki kat etme. Geriye döndürme. Geri çevirme. Bir kimsenin üzerine tekrar hamle etme…"
Sayfa 534 - İBDA YayınlarıKitabı okudu