Tarih dersi yalnız bilgi olsun diye değil, daha çok irade olsun diye, coğrafya dersi vatan sevgisi, fizik dersi kâinat sevgisi olsun diye mektepte okutulmalıdır.
Mektep bizi çalınmaz, kaybolmaz bir servet olan ilimle süsleyecek ve fazilet yolunu gösterecek bir edep evidir. Mektebin terbiye edemediğini dünya ve zaman terbiye eder. Zamanın terbiyesine kalmaksa pek büyük bir felaket ve talihsizliktir.
Bize teknik okuldan daha çok idealist insan yetiştirici mektepler lazımdır. Öyle mektep ki, onda ilim, ilim olduğu için, yani hakikat verdiği için sevilmeli. Menfaat hayatımızdan orada kovulmalıdır. Menfaat yaşamak ister, ahlâk yaşatmak ister; bir arada asla barınamazlar.
Aile; örf ve âdetlerin ve bir dereceye kadar seciyemizin hamurunun yoğrulduğu mekteptir. Sevginin ve kalp alışkanlıklarının mektebidir. Sabrın ve müsamahanın mektebidir. Şefkatin ve anlayışın mektebidir. Fedakârlığın ve vazifeler yüklemenin mektebidir..
Hayatın çokluğuna nazaran mektepte birlik vardır; hayatın kendi kendisinin dışında oluşuna karşılık mektebin vasfı kendi kendine kavuşmaktır, kendi kendini tanımaktır. Hayatta esas olan hâdise yaşamak, mektrote ise tanımaktır.
Mektep, gençlik için daima ehemmiyetlidir. Her şeyden sarfınazar o yaşlarda ömrün en azaplı meselesi olan "Ne olacağım?" sualini geciktirir. Bırakın ki vaktinde yetişir, sonuna kadar sabreder, aktarmaları tam zamanında yaparsanız, içindekini behemehâl bir yere götüren trenlere benzer. Ben trenden vaktinden çok evvel âdeta çölün ortasında inmiştim.