- sorusuna heves duyan olursa cevap ne olmalı?
Geçen ders lbni Rüşd'de mi, kalmıştık, lbni Arabı'de mi, Mevlana'da mı, yoksa Molla Sadra'da mı?
Önsözde de söylediğimiz gibi, ''felsefe tarihi'' eserleri ''inci''den çok, ''sedef'' ile uğraşırlar. tlahi hikmet incisine merak saran birisi ''Nerede kalmıştık?'' sorusunu sorarsa, kanaatimce cevap ne Gazali, ne lbni Rüşd, ne lbni Arabi ne Mevlana olmalıdır. Kendisinden öncekilerin hepsini inceleyen Molla Sadra, lslam felsefesini çağının Batılı feylesoflanndan da ileri bir konağa eriştirmiş idi.
Elbette Corbin'in eserini sürdürecek bir inceleme, bir felsefe tarihi kitabı, lbni Arabi, Sadruddin-i Konevi, Mevlana, Nasiruddin-i Tusi, Curcani, Devvani ve Mir Damad gibi adlardan geçerek Molla Sadra'ya varacaktır.
Fakat ''felsefe tarihi'' ile değil de, doğrudan doğruya ''ilahi hikmet''i, ''çağdaş fizik'', biyoloji, kimya ve astronomi gibi bilimlerde varılan sonuçlarla birlikte elde etmeye çalışmalıdır. Bunu yapmayı gözüne kestiremeyenler en kısa yoldan günlerini gün etmeye ve samur devrinin zevkini çıkarmaya çalışmalıdırlar.
''Hikmet'' insanlığın ülküsüdür. Bu ülkü olmayınca post kapma ve kürke bürünme özlemi başlar. Samur devri sona erince, gerçek insanlık dönemi başlamış demektir. Başka kılığa, surete girme özlemi de kalmaz.