Lise yıllarımda okuduğum kitabı bu sefer üniversite yıllarımda farklı bir yayınevinden okumuş oldum. Bendeki yeri hep ayrı olacak çünkü beni ikinci defa okumaya itecek ilk kitap bu oldu.
Kitaba geçecek olursak bu okumamda çok daha fazla etkilendiğimi söyleyebilirim. Yaygın olarak aşk romanı olarak bahsedilse de insanların iç dünyasına doğru mükemmel hareket eden bir roman. Okurun kendisinden ve çevresindeki kişilerden parçalar görebileceği karakterlerden bahsedilmiş. Dolayısıyla kitap bittiğinde sanki bütün bunlar Raif ve Maria'nın başından geçmiş değil de bizzat siz yaşamışsınız gibi hissettiriyor. Romanın son sayfalarında gözlerimin dolduğunu fark ettiğimde Raif Efendiye bazı sitemlerim olsa da diğer incelemeleri okuduğumda da fark ettim, onun karakteristik özelliklerinde hikayesinin başlarında da bahsedildiği gibi bir çocuğa benzer ürkeklik hep vardı. Burada 
Sabahattin Ali , romanını Raif'i esas alarak çok gerçekçi bir şekilde noktalamış. Yazdığı diğer kitapları okumak için sabırsızlanıyorum.
