Newroz piroz be..
Demirci Kawa ve Dehak
*
Bundan yaklaşık 4400 Yıl önce İran Kürdistanı (Rojhelat) Asurlar egemenliği altında iken Dehak adında bir Asur Kralı yaşamaktaydı. Bu Kral halkına zulmeden, kendi hevâ ve hevesleri için her şeyi meşru gören bir kişiliğe sahipti.
Günün birinde bu Kralın omuzları arasında iki karayılan peydahlanır. Çeşitli tabiplere görünen
Newroz bayramının kutlandığı tarih, 2603 yıl öncesine dayanıyor.
Sayfa 82 - PdfKitabı yarım bıraktı
Kürtlerin yılbaşısı, Miladi 1 Ocak’tan on üç gün sonradır. Bu, tüm kırsal bölgelerde böyle kutlanırdı ve hâlâ da kutlanmaktadır.
Kürtlerin asıl yılbaşısı olan Newroz (yeni gün) daha ziyade bir kurtuluş bayramı olarak kabul edilir. Mitolojik Kürt kahramanı Kawa’nın zulme başkaldırışının ve zalim Sami Dehhak’ın boyunduruğundan Kürtleri kurtarmasının sembolü olarak kutlanır. Eski tarihlerde Kürtler, Newroz’u yılbaşında, Kawa’nın kurtuluş bayramını da 31 Ağustos’ta kutlarlardı. Sonra 31 Ağustos’tan vazgeçilmiş. Şimdi, eski hesapla 8, yeni hesapla 21 Mart gecesi kutlanıyor. Tüm Arap, Bizans, Ermeni ve Fars kaynaklarında, “İdi Kürd”, yani Kürt bayramı denmektedir. Bugün Ortadoğu’da Türk, Arap ve Farsların Newroz’dan nefretleri buradan kaynaklanmaktadır.
Sayfa 27Kitabı okuyor
“Biz Türkçe Nevruz deriz, Kürtler Newroz. Aslında Nevruz, Avrasya ve Ortadoğu coğrafyasına ait bir bahar kutlamasıdır. İran dâhil, Azeri, Gürcü, Kırım Tatarları, Tacikler, Özbek, Kazak, Kırgızlar, Kürtlerin ve Türklerin ortak bahar bayramı. Türklerin Göktürklere; M.Ö. 8. yüzyıldaki Ergenekon efsanesine kadar bağladıkları bir gelenek. Kürtlerse, 2500 yıl öncesi Kawa efsanesine bağlar Nevruz’u.”
“6 Mayıs Hıdırellez, 21 Mart Nevruz. İkisinde de ateşten atlama geleneği var. Ateş antik çağda güneşi, eneıjiyi, gücü temsil ediyor, su, toprak ve hava kadar önemli bir element,”
Sayfa 269Kitabı okudu
Kürtlerde Felsefe Geleneği
GÜRGÜN KARAMAN
1.
“Kürtlerde Felsefe Geleneği”ni işlerken haliyle ilk önce felsefenin temel özelliklerini ve filozofun nasıl bir kişilik ve karaktere sahip olduğunu kendi yaklaşımımızla, fazla detaya boğmadan ortaya koyacağız. Tarih boyunca filozof ve felsefe üzerine sayısız tanımlar yapılmıştır. Burada bunları tekrar etmeyeceğiz. Yine kendi
"Kürt kültürü güneş gibi doğal fenomenlerin hareketlerine göre hayatını şekillendirip inancını belirlerken, Farslar bu doğal hareketlerin sonunda ortaya çıkan duruma göre konumunu ve inancını belirlemişlerdir. Newroz (Nevruz) güneşin hareketinin neticesinde oluşan bir mevsimsel değişikliğin gerçekleştiği gündür. Bu gün hem Farslar arasında hem de Kürtler arasında son derece önemlidir ve yeni yılın ilk günü olarak kutlanır."
Sayfa 97 - BeyanKitabı okudu
Biz onun mücadelesi önünde saygıyla eğiliyoruz.
Rahşan Demirel, Kürt halkına yönelik baskılara karşı 21 Mart 1992 yılında İzmir Kadifekale'de bedenini ateşten gömlek yaptı. Direnişin sembolü olan Newroz günü, ateşi harlamak için hiç tereddütsüz tutuşturdu bedenini. Tıpkı Diyarbakır zindanında teslimiyete karşı bedenini ateş topuna çeviren Mazlum Doğan gibi...
Mardin Nusaybin'de 1975
Alevilik’teki Zerdüştilik izleri ise, bir kitap boyutunda işlenebilecek ölçüde yoğundur. Ancak biz burada ana başlıklar halinde kısa değinmelerle yetineceğiz:
1- Zerdüştilik’te de "tanrı" bir "insan" (Ahuramazda) kimliğindedir; Alevi- lik’te de (başta yeniden yaratılan Ali olmak üzere tüm insan-ı kamil’ ler).
2- Zerdüşt,
Kürtlerin yılbaşısı, Miladi 1 Ocak’tan on üç gün sonradır. Bu, tüm kırsal bölgelerde böyle kutlanırdı ve hâlâ da kutlanmaktadır. Kürtlerin asıl yılbaşısı olan Newroz (yeni gün) daha ziyade bir kurtuluş bayramı olarak kabul edilir. Mitolojik Kürt kahramanı Kawa’nın zulme başkaldırışının ve zalim Sami Dehhak’ın boyunduruğundan Kürtleri kurtarmasının sembolü olarak kutlanır. Eski tarihlerde Kürtler, Newroz’u yılbaşında, Kawa’nın kurtuluş bayramını da 31 Ağustos’ta kutlarlardı. Sonra 31 Ağustos’tan vazgeçilmiş. Şimdi, eski hesapla 8, yeni hesapla 21 Mart gecesi kutlanıyor. Tüm Arap, Bizans, Ermeni ve Fars kaynaklannda, “İdi Kürd”, yani Kürt bayramı denmektedir. Bugün Ortadoğu’da Türk, Arap ve Farsların Newroz’dan nefretleri buradan kaynaklanmaktadır.
Newroz
Yeni gün anlamına gelen newroz Kürtler tarafından kutlanan bir bayramdır.Newroz aynı zamanda baharın başlangıcını,doğanın canlanışını simgeler. Kürt coğrafyasında Güney ve özellikle doğusunda daha eski iken batı ve kuzeyde newroz kutlamalarının tarihi pek eskiye dayanmaz.Newrozun günümüzdeki anlam ve içeriği ile yaygınlaşması özellikle 70’lerin sonundan bugüne dek Kürt milliyetçiliğinin gelişimiyle ile paralellik gösterir newrozun tarihsel kökleri itibari ile Demirci kawa efsanesi işe bütünleştirilmesi olayı siyasi yönden güçlü semboller taşır hale getirildiğinden,bayram önemli ölçüde siyasallaşmıştır.
Efsaneye göre zalim kral dehhak’a bir çok oğlunu kurban veren Demirci kawa sonunda sıra 18. Oğluna geldiğinde isyan eder.Ve Dehhak’ı devirir.
Buradan hareketle newroz haksızlığa, güçlüye,adaletsizliğe karşı çıkışın simgesi olarak görülür. Kawanın mevcut siyasal yönetime karşı bir sembol olarak kullanılmaya başlaması meşrutiyet dönemi İran aydınlarında da görülen bir durumdur.
Sayfa 345 - Nûbihar
Newroz
Kürtlerin yılbaşısı, Miladî 1 Ocak'tan on üç gün sonradır. Bu, tüm kırsal bölgelerde böyle kutlanırdı ve hala da kutlanmaktadır.
Kürtlerin yılbaşısı olan Newroz (yeni gün)
daha ziyade bir kurtuluş bayramı olarak kabul edilir. Mitolojik Kürt kahramanı Kawa'nın zulme başkaldırışının ve zalim
Sami Dehaq'ın boyunduruğundan Kürtleri kurtarmasının sembolü olarak kutlanır. Eski tarihlerde Kürtler, Newroz'u yılbaşında, Kawa'nın kurtuluş bayramını da 31 Ağustos'ta kutlarlardı . Sonra 31 Ağustos'tan vazgeçilmiş. Şimdi eski hesapla 8, yeni hesapla 21Mart gecesi kutlanıyor.
Tüm Arap, Bizans, Ermeni ve Fars kaynaklarında , "Cejna Kurd" yani Kürt bayramı denmektedir. Bugün Ortadoğu'da
Türk, Arap ve Fasların Newroz'dan nefretleri buradan kaynaklanmaktadır.
Sayfa 27Kitabı okudu