Maslahatlar Arasındaki Denge
-Kesin olan maslahat, zan veyı vehim ifade eden maslahattan önce gelir.
-Büyük maslahat küçük olana tercih edilir.
- Cemaat maslahatı birey maslahatından önce gelir.
- Çoğunluğun maslahatı, azınlığın maslahatına takdim edilir.
-Daimi olan maslahat geçici veya sınırlı olan maslahattan önce gelir.
-Temel ve öz ile ilgili maslahatlar, tali ve şeklî maslahatlara takdim edilir.
-İlerideki güçlü maslahat, anlık zayıf maslahata takdim edilir.
Hudeybiye Antlaşmasında Peygambeı’in (sas.), uzun vadeli, esaslı ve köklü maslahatları, bazı insanların sıkı sıkıya sarıldığı şekli maslahatlara tercih ettiğini görüyoruz. Kabul ettiği kimi şartlar, ilk bakışta sanki Müslüman cemaate zarar veriyor veya aşağılanmasını rıza göster mahiyette idi. Mesela antlaşma metninden besmele siliniyor, yerine “Allah’ım, senin adınla” konuluyor ve Resulullah'ın (s.a.s.) yüce ismine bitişik vasfı "Muhammedun Resulullâh'tan" “Resulullah” kelimesi çıkarılıp, "Abdullâh'ın oğlu Muhammed" konuldu. Allah Resulü bunların hepsini kabul ederek sükünetin yayılmasını istiyordu. Böylece davetini yayabilir, dünya liderleriyle mektuplaşabilirdi. Kuran'ın bunu ”apaçık bir fetih" olarak nitelemesinin anlaşılmıyacak bir tarafı yoktur.
Sayfa 36
